ข้อความต้นฉบับในหน้า
บทที่ 3
สมถะและวิปัสสนาตามหลักคำสอนของพระมงคลเทพมุนี
ในทางพระพุทธศาสนามีวิชชาหลายอย่างด้วยกัน คือ วิชชา 3 วิชชา 8 วิชชา แปลว่า ความรู้แจ้ง
ที่เมื่อบุคคลใดได้เข้ามาศึกษาแล้ว ย่อมรู้แจ้ง รู้แจ้งในอะไร รู้แจ้งในชีวิตของเราว่า เราเกิดมาเพื่ออะไร
ตายแล้วไปไหน ที่สุดของชีวิตต้องการอะไร โดยสรุปก็คือ เราจะรู้ความต้องการที่แท้จริงของตัวเรา
ในทางพระพุทธศาสนา มีวิชชาอยู่ 2 อย่าง ที่ถือเป็นเรื่องสำคัญมาก เพราะถ้าไม่รู้วิชชานี้แล้ว
การเกิดมาเป็นมนุษย์ ย่อมเรียกว่า สมบูรณ์ ไม่ได้เลย วิชชา 2 อย่างนั้น เรียกว่า วิชชาภาคิยธรรม
คือ สมถะ และวิปัสสนา
“ทั้งนี้ที่เรามาเรียนสมถะวิปัสสนาวันนี้ ต้องเดินแนวนี้ ผิดแนวนี้ไม่ได้ และ
ก็ต้องเป็นอย่างนี้ ผิดอย่างนี้ไปไม่ได้ ผิดอย่างนี้ไปก็เลอะเหลว ต้องถูกแนวนี้”
เพื่อความเข้าใจในหลักสมถะและวิปัสสนาตามหลักคำสอนของพระมงคลเทพมุนี จะได้อธิบาย
ในรายละเอียดต่อไป
3.1 สมถกัมมัฏฐาน
3.1.1 ความหมายของสมถะ
พระมงคลเทพมุนี ได้กล่าวเอาไว้ว่า สมถะ เป็นวิชชาเบื้องต้น” แปลว่าสงบ แปลว่าระงับ แปลว่า
หยุด แปลว่านิ่ง คือ การทำใจให้หยุด ให้สงบ อธิบายเพิ่มเติมได้ว่า เมื่อใครเริ่มต้นในการปฏิบัติธรรม ผู้นั้น
* มูลนิธิพุทธภาวนาวิชชาธรรมกาย, ชีวประวัติ ผลงานและรวมพระธรรมเทศนา 63 กัณฑ์, กรุงเทพฯ : เทคนิค 19,
2528 หน้า 284
* มูลนิธิพุทธภาวนาวิชชาธรรมกาย, ชีวประวัติ ผลงานและรวมพระธรรมเทศนา 63 กัณฑ์, กรุงเทพฯ : เทคนิค 19,
2528 หน้า 272
48 DOU สมาธิ 5 ห ลั ก ส ม ถ วิปัสสนากัมมัฏฐาน