การปฏิบัติธรรมและการศึกษาธรรมะที่วัดชนะสงคราม : หน้า 57/157

เกิดประโยชน์แก่ประชาชนอย่างแท้จริง ให้คุ้มค่ากับเวลาที่มานั่งทำภาวนากัน สำหรับพระภิกษุ สามเณร ท่านจะสอนหลังจากทำวัตรเย็นและให้โอวาทเสร็จแล้ว ท่านจะควบคุมให้ทุกรูปนั่งเจริญภาวนาทุกๆ วัน ส่วนแม่ชีจะแยกย้ายกันไปปฏิบัติ เช่น ที่ศาลาการเปรียญ เป็นต้น นอกจากนี้ในวันพฤหัสบดี เวลาบ่าย 2 โมง หลวงปู่จะลงสอนการปฏิบัติกรรมฐานที่ศาลาการเปรียญ มีพระภิกษุ สามเณร อุบาสก อุบาสิกา ทั้งในวัดและนอกวัดมาฝึกสมาธิกันเป็นจำนวนมากทุกครั้ง มีพระภิกษุจากต่างประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา อังกฤษ ลาว และเขมร เป็นต้น มาศึกษาด้วย พระทิพย์ ปริญญาได้บันทึกไว้เมื่อ พ.ศ. 2489 ว่า “มีผู้ไปเรียนกันมาก แต่ต้นจนบัดนี้ไม่ต่ำกว่า 4 หมื่นคน เพราะสอน มามากกว่า 15 ปีแล้ว” พระธรรมเทศนาที่หลวงปู่นำมาแสดงนั้น ท่านค้นมาจากพระไตรปิฎก ท่านจะแสดงหลักฐานที่มา อย่างชัดเจน มีการยกพระบาลีแปลเป็นข้อๆ แล้วจึงขยายความสู่การปฏิบัติ ซึ่งพระธรรมทัศนาธร อดีต เจ้าอาวาสวัดชนะสงคราม ได้เล่าถึงความรู้ด้านปริยัติธรรมของหลวงปู่ไว้ว่า “ท่านได้ศึกษาพระปริยัติธรรม มีความรู้ นับว่าเชี่ยวชาญพอสมควรในพระปริยัติ ถ้าหากจะ เข้าแปลภาษาบาลีในยุคนั้น ก็คงจะได้เป็นมหาเปรียญกับเขาบ้าง แต่ท่านก็หาได้แปลไม่ เพราะมี ความมุ่งหมายเล่าเรียนเพื่อจะให้เป็นนิสสรณปริยัติ คือ เป็นปริยัติที่จะนำตนของตนให้พ้นทุกข์ หรือ เพื่อที่จะแนะนำสั่งสอนประชาชน หรือเพื่อที่จะเป็นแนวทางให้ประพฤติปฏิบัติให้ถูกทาง ท่านไม่ ปรารถนาที่จะใช้ความรู้ของท่านเพื่อใบประกาศนียบัตร หรือเพื่อลาภยศอันใด แต่ก็เคยได้ศึกษา ถ้าจะเปรียบความรู้ของท่าน ท่านได้ศึกษาในชั้นเปรียญ 3 ประโยค 4 ประโยค และ 5 ประโยค เมื่อท่านได้ศึกษามีความรู้อย่างดีแล้ว ท่านก็สะสมวิชาทางวิปัสสนา” คำกล่าวของพระธรรมทัศนาธร ย่อมเป็นเครื่องยืนยันได้เป็นอย่างดีว่า หลวงปู่ท่านมีความรู้ทาง ปริยัติเทียบได้กับพระมหาเปรียญเลยทีเดียว อีกคราวหนึ่ง คือ เมื่อพระพิมลธรรม (ช้อย ฐานทัตโต) มาอาราธนาให้หลวงปู่ไปแสดงธรรม ที่พระอุโบสถ วัดมหาธาตุ ในหัวข้อเรื่อง “กัมมัฏฐาน” เมื่อวันที่ 7 ตุลาคม พ.ศ. 2490 ในวันนั้นมี พระภิกษุ สามเณรมาฟังกันเป็นจำนวนมาก จนอาสนะไม่พอนั่ง ต้องลงมานั่งที่พื้นพระอุโบสถ และยังมี อุบาสก อุบาสิกาอีกเป็นจำนวนมากมาร่วมฟังด้วย เมื่อหลวงปู่แสดงพระธรรมเทศนาจบ ท่านเจ้าคุณ พระพิมลธรรมได้ชมเชยต่อหน้าผู้ฟังว่าเทศน์ได้ดีมาก หลังจากนั้นท่านเจ้าคุณยังได้อาราธนาหลวงปู่ ให้ไปสอนการเจริญภาวนาที่วัดมหาธาตุอีกหลายครั้ง ภาษีเจริญ *สาราทานกถาของพระธรรมทัศนาธร วัดชนะสงคราม แสดงเมื่อวันพุธที่ 25 มีนาคม พ.ศ. 2502 ณ วัดปากน้ำ * พระทิพย์ปริญญา (ธูป กลัมพสูต) ได้บันทึกพระธรรมเทศนาเรื่องนี้ และพิมพ์ในหนังสือ “ดวงศีล” พิมพ์ครั้งแรก เมื่อ พ.ศ. 2490 โดยนายห้างสวัสดิ์ โอสถานุเคราะห์ เจ้าของห้างขายยา บริษัท โอสถสภา (เต็กเฮงหยู) ในศุภวารดิถีคล้าย วันเกิดของหลวงปู่ครบรอบ 64 ปี 42 DOU ปฏิปทา มหาปูชนียาจารย์