ข้อความต้นฉบับในหน้า
4.3 การบำบัดรักษาเบื้องต้น
4.3.1 คุณลักษณะของคนไข้ที่หมอต้องการ
ในทางพระพุทธศาสนา พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสสอนไว้ใน ปฐมอุปัฏฐากสูตร สรุปความได้ว่า
ภิกษุไข้ที่เป็นผู้พยาบาลยาก มีลักษณะ 5 ประการ ดังนี้
1. ไม่ทําความสบายแก่ตนเอง
2. ไม่รู้จักประมาณในสิ่งสบาย
3. ไม่ฉันยา
4. ไม่บอกอาการเจ็บป่วยให้หมอทราบตามความเป็นจริง
5. ไม่อดทนต่อทุกขเวทนาที่เกิดขึ้น
ภิกษุไข้ที่เป็นผู้พยาบาลง่าย มีลักษณะ 5 ประการ ดังนี้
1. ย่อมทําความสบายแก่ตนเอง
2. รู้จักประมาณในสิ่งสบาย
3. ฉันยาตามหมอสั่ง
4. บอกอาการเจ็บป่วยให้หมอทราบตามความเป็นจริง
5. เป็นผู้อดทนต่อทุกขเวทนาที่รุนแรงได้
ส่วนในทางการแพทย์ ศาสตราจารย์นายแพทย์เสนอ อินทรสุขศรี กล่าวถึงลักษณะของคนไข้
ที่คุณหมอต้องการ และเต็มใจที่จะรักษาให้อย่างเต็มกำลังว่า ผมอยากให้คนไข้ของผมมีลักษณะ ดังนี้
1. ทำตัวเป็นกันเอง เสมือนเพื่อนหรือญาติพี่น้องที่มีความศรัทธาต่อกัน ให้ความเคารพนับถือกัน
เสมือนเป็นเพื่อนหรือญาติสนิทและมีความเข้าใจกันและกันดี
2. ปฏิบัติตามแพทย์สั่งและแนะนำ โดยเห็นความสำคัญในการสั่งและแนะนำว่า เพื่อความสุข
และเพื่อพ้นจากทุกข์ทรมานของตัวเองโดยตรง
3. เห็นความสำคัญของตนและรักตัว โดยเมื่อยามป่วยไข้แล้วรีบให้แพทย์ตรวจรักษาเสีย ผม
ไม่อยากได้ยินคนไข้ที่มาหาแล้วพูดว่า “จะมาหานานแล้วแต่ไม่ว่าง เห็นว่าเป็นนิดหน่อย ไม่อยากรบกวนหมอ”
เพราะถ้าไม่ว่าง ไม่ให้เวลาแก่ตัว แล้วจะว่างให้ใครได้ แล้วถ้าโรคเป็นมานานแล้วจึงมาหาหมอกลายเป็น
รบกวนหมอไป
1 ปฐมอุปัฏฐากสูตร, อังคุตตรนิกาย ปัญจกนิบาต, มก. เล่ม 36 ข้อ 123 หน้า 264
68 DOU วั ฒ น ธ ร ร ม ช า ว พุ ท ธ