การประเคนของแด่พระภิกษุสงฆ์ : หน้า 128/169

ปัญหาเรื่องการถวายแล้วหรือยังไม่ได้ถวาย จึงให้พระภิกษุสงฆ์รับของประเคนเท่านั้น ยกเว้นน้ำเปล่า ที่ไม่ผสมสี เช่น น้ำฝน น้ำประปา เป็นต้น เพื่อเป็นการแสดงออกอย่างชัดเจนว่า สิ่งของนั้นๆ เป็นของ จัดถวายพระภิกษุสงฆ์แน่นอน โดยมีผู้ประเคนเป็นพยานรู้เห็นด้วยผู้หนึ่ง การประเคนของจึงเป็น การสนับสนุนให้พระภิกษุสงฆ์ปฏิบัติตามพระวินัยได้ถูกต้อง การประเคนที่ถูกต้อง ตามหลักพระวินัย มีลักษณะที่กำหนดไว้ 5 ประการ ดังนี้ 1) สิ่งของที่จะประเคนต้องไม่ใหญ่เกินไปหรือหนักเกินไป ขนาดคนพอมีกำลังปานกลางยกขึ้นได้ ถ้าหนักหรือใหญ่เกินไปไม่ต้องประเคน 2) ผู้ประเคนต้องอยู่ใน หัตถบาส คือ เอามือประสานกันแล้วยื่นไปข้างหน้า ห่างจากพระภิกษุสงฆ์ ผู้รับประมาณ 1 ศอก 3) ผู้ประเคนน้อมสิ่งของนั้นส่งให้พระภิกษุสงฆ์ด้วยกิริยาอ่อนน้อม แสดงความเคารพ 4) การน้อมสิ่งของเข้ามาให้นั้น จะส่งให้ด้วยมือก็ได้ หรือใช้ของเนื่องด้วยกายก็ได้ เช่น ใช้ทัพพี หรือช้อน ตักอาหารใส่บาตรที่ท่านถือ หรือสะพายอยู่ก็ได้ 5) ในกรณีผู้ประเคนเป็นชาย พระภิกษุสงฆ์ผู้รับจะรับด้วยมือ ในกรณีผู้ประเคนเป็นหญิง จะรับ ด้วยของเนื่องด้วยกาย เช่น ใช้ผ้าทอดรับ ใช้บาตรรับ ใช้จานรับ เมื่อการประเคนได้ลักษณะครบทั้ง 5 ประการนี้ จึงเป็นอันประเคนถูกต้อง ถ้าไม่ได้ลักษณะนี้ เช่น ของนั้นใหญ่และหนักจนยกไม่ขึ้น ผู้ประเคนอยู่นอกหัตถบาส หรือผู้ประเคนเลือกของส่งให้ เป็นต้น แม้จะส่งให้พระภิกษุสงฆ์แล้วก็ตาม ก็ได้ชื่อว่ายังไม่ได้ประเคนอยู่นั่นเอง วิธีประเคนสิ่งของแด่พระภิกษุสงฆ์ - ทันตโป สิกขาบท, พระวินัยปิฎก มหาวิภังค์, มก. เล่ม 4 หน้า 562 บ ท ที่ 6 ศ า ส น พิธี DOU 119