ลำดับขั้นในการฝึกพัฒนาคุณธรรม : หน้า 17/169

ลำดับขั้นในการฝึกพัฒนาคุณธรรมจะเริ่มจากสิ่งใกล้ตัวออกไปสู่สิ่งไกลตัว หรือจากเรื่องง่ายๆ ไป สู่เรื่องยาก ดังจะแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนด้วยขั้นตอนการฝึกพัฒนาคุณธรรม 8 ขั้นตอน ดังต่อไปนี้ ขั้นที่ 1 ฝึกวินัยในตนเอง เช่น การตรงต่อเวลา มีกิจวัตรประจำวันสม่ำเสมอ ไม่บกพร่อง เป็นต้น ขั้นที่ 2 ฝึกดูแลตนเอง เช่น ความสะอาดของร่างกาย สุขภาพอนามัย อิริยาบถที่เหมาะสม ในการทํางาน เป็นต้น ขั้นที่ 3 ฝึกดูแลสมบัติส่วนตัว เช่น จัดพับเก็บสิ่งของของตนให้เรียบร้อย แยกแยะส่วนเกินและ ของจําเป็นได้ เป็นต้น ขั้นที่ 4 ฝึกดูแลสมบัติส่วนรวม เช่น ความสะอาดของสาธารณสมบัติ ศาสนสมบัติ รับผิดชอบ งานที่ได้รับมอบหมายจากหมู่คณะอย่างเต็มที่ เป็นต้น ขั้นที่ 5 ฝึกมารยาทและศาสนพิธี เช่น มารยาทและการปฏิบัติตัวที่เหมาะสมต่อโอกาส สถานที่ และสังคมต่างๆ เป็นต้น ขั้นที่ 6 ฝึกรักษาและปฏิบัติตามวินัยของส่วนรวม เช่น ทำงานเป็นทีม อยู่ในกฎระเบียบและ กฎหมาย รู้จักปรับตัวเข้าหาส่วนรวม เป็นต้น ขั้นที่ 7 ศึกษาธรรมะ ทั้งภาคปริยัติ (ทฤษฎี) และภาคปฏิบัติ นำธรรมะมาใช้ในชีวิตประจำวัน ได้อย่างเหมาะสม ขั้นที่ 8 เป้าหมายมั่นคงชัดเจน เมื่อผ่านการฝึกทั้ง 7 ขั้นแล้ว กำลังใจและเป้าหมายในการ สร้าง ความดีจะชัดเจนมั่นคง บทฝึกทั้ง 8 ขั้นนี้เป็นขั้นตอนการฝึกคุณธรรมหรือนิสัยที่ดีให้เกิดขึ้นในจิตใจ แสดงให้เห็นถึงความ เข้มข้นในการฝึกจากเรื่องหยาบไปสู่เรื่องละเอียด จากเรื่องใกล้ตัวไปสู่เรื่องไกลตัว ส่งผลให้คุณธรรมค่อยๆ ซึมซาบเข้าไปในจิตใจอย่างแน่นแฟ้น จนเป็นนิสัยที่ดีติดตัวไป การพัฒนาคุณธรรมตามหลักทั้ง 8 ขั้น เป็นการปฏิบัติกิจกรรมต่างๆ ในชีวิตประจำวันซึ่งต้องทำ เป็นประจำอยู่แล้ว จึงเป็นเครื่องหล่อหลอมนิสัยใจคอของคนเราให้มีแบบแผนการปฏิบัติตัว จนกลายมา เป็นอุปนิสัยประจำอย่างถาวรไปโดยปริยาย พุทธศาสนิกชนได้นำคำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามา หล่อหลอมชีวิตจิตใจของตนเองมายาวนาน จนกลายมาเป็นวัฒนธรรม และถือสืบเนื่องกันมาจนถึงอนุชน รุ่นหลัง บทฝึกพัฒนานิสัยของพุทธศาสนิกชน ใช้คำสั่งสอนของพระบรมศาสดาจากพระวินัยปิฎกเป็นแม่บท โดยปู่ ย่า ตา ทวดของชาวพุทธได้ยินได้ฟังมาจากหลวงปู่ หลวงตา ที่เทศน์สอนไว้ หรือผู้ชายไทยที่มีโอกาส เข้ามาบวชเรียนในพระพุทธศาสนา เมื่อลาสิกขาออกมาก็ได้นำความรู้ที่ได้เล่าเรียนมาปฏิบัติให้สอดคล้อง 8 DOU วั ฒ น ธ ร ร ม ช า ว พุ ท ธ