ข้อความต้นฉบับในหน้า
140
ศีล...เป็นที่ตั้งแห่งความดีงาม
สีลวิมังสชาดก
๑
เมื่อครั้งที่พระเจ้าพรหมทัต ครองราชสมบัติในกรุง-
พาราณสี พระโพธิสัตว์บังเกิดในตระกูลพราหมณ์ ครั้นเจริญ
วัยได้ไปศึกษาเล่าเรียนศิลปวิทยา ในสำนักอาจารย์ผู้มีชื่อ
เสียงแห่งกรุงพาราณสี และได้เป็นหัวหน้าของมาณพ ๕๐๐
คน ซึ่งเล่าเรียนอยู่ในสำนักเดียวกัน
ท่านอาจารย์มีธิดาผู้กำลังเจริญวัย ซึ่งท่านคิดจะยก
ให้กับมาณพผู้สมบูรณ์ด้วยศีล ท่านจึงคิดจะทดสอบการ
รักษาศีลของมาณพเหล่านั้นดู
อาจารย์จึงเรียกมาณพทั้งหลายมา แล้วกล่าวว่า
“ธิดาของเราเจริญวัยแล้ว เราจะจัดงานวิวาห์ให้แก่
นาง จึงจําเป็นต้องใช้ผ้า และเครื่องประดับต่างๆ พวกเธอ
จงไปขโมยผ้าและเครื่องประดับจากหมู่ญาติของเธอมา โดย
อย่าให้ใครเห็น เราจะรับเฉพาะผ้าและเครื่องประดับที่ขโมย
มาโดยไม่มีใครเห็นเท่านั้น ของที่มีคนเห็นเราจะไม่รับ
มาณพทั้งหลายรับค่า แล้วก็ไปขโมยของจากหมู่ญาติ
ของตน โดยไม่ให้ใครเห็น จากนั้นก็นำมามอบให้กับอาจารย์
คงมีเพียงพระโพธิสัตว์เท่านั้น ที่ไม่น่าสิ่งใดมาเลย อาจารย์
พระสูตรและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฏฯ เล่มที่ ๕๔ หน้า ๔๐๖