การอธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ : หน้า 53/118

ประโยค๑ - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 52 ลำดับติดกัน ที่นับเว้นเสียบ้างในระหว่าง เช่น คนผู้หนึ่ง ถือ สมุดสามเล่ม ดินสอขาวห้าแท่ง ดินสอฝรั่งเจ็ดแท่ง กระดาษเก้าแผ่น เดินไป เป็นต้น การนับเช่นนี้เรียกว่าปกติสังขยาทั้งนั้น ปกติสังขยา นั้นเป็นคุณนามก็ได้ เป็นนามนามก็ได้ แต่ก่อนที่จะนับ ผู้ศึกษาควร ท่องศัพท์สังขยาที่มีอยู่ในบาลีไวยากรณ์ให้จำได้เสียก่อน เพราะจะนับ โดยวิธีใด ๆ ก็ตาม จำเป็นต้องรูปจักศัพท์สังขยา จึงได้มีศัพท์สังขยา ขึ้นอีกแผนกหนึ่ง คือตั้งแต่ เอก เป็นต้นไป บัดนี้จะกล่าวถึงสังขยาคุณนามก่อน คือคุณนามนั้น ไม่มี อิสระตามลำพัง ต้องอาศัยหรือพึ่งนามนาม คือมีนามนามเป็น หลักเป็นเจ้าของ ถ้าไม่มีนามนามปรากฏอยู่แล้ว ศัพท์ที่เป็นคุณนาม ก็จะแสดงลักษณะไม่ถูก เพราะว่าคุณนามมีหน้าที่แสดงลักษณะของ นามนาม จึงจำเป็นต้องมีนามนามปรากฏอยู่ในที่ ๆ มีคุณนามทุก ๆ แห่ง จะเว้นเสียไม่ได้เลยเป็นอันขาด จะพูดแต่คุณนามอย่างเดียว ไม่พูดหมายถึงนามนามลงข้างหลังคุณนาม เพื่อบ่งให้คำพูดชัดขึ้น เช่น คนอ้วน สัตว์ผอม ดังนี้ ก็จะรู้ได้ทันที คำว่า คน สัตว์ นั้นเป็นนามนาม อ้วน ผอม เป็นคุณนาม หรือคำพูดใด ๆ ก็ตาม เมื่อผู้ฟังฉงนสงสัยยังต้องถามถึงนามนามที่เป็นเจ้าของ คำพูดทั้งสิ้น