อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ : หน้า 70/118

แล้ว. ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 69 ตัวอย่างทั้งสองที่ยกขึ้นมาจนอ้างนั้น ลองนึกเปรียบเทียบดูว่ามีข้อ แตกต่างหรือเหมือนกันอย่างไรบ้าง เมื่อกำหนดถึงใจความโดยเฉพาะ แล้วก็เหมือนกัน แต่ถ้าจะมุ่งฟังถ้อยคำหรือสำนวนโวหารแล้วคงผิด กันมาก เพราะตัวอย่างข้างต้นมีรุงรังไปด้วยคำซ้ำ ๆ ซาก ๆ กล่าว คือจะต้องเอ่ยถึงตัว นามนาม คือ นายดำ นายขาว กันเรื่อยไป จนกว่าจะจบเรื่อง, ส่วนตัวอย่างข้างปลายนั้น มีคำว่า แก เป็นต้น เข้า มาแทนตัวนามนาม คำซ้ำซากจึงหมดไป นับว่าเป็นการถูกต้องตาม วิธีภาษาที่นิยมที่ใช้กันอยู่ทั่ว ๆ ไป ฉะนั้น คำสัพพนาม จึงต้องมี หน้าที่แทน นามนา ที่ออกชื่อมาแล้ว เพื่อป้องกันคำซ้ำซากอันไม่ น่าฟัง และท่านแบ่งคำนี้ออกเป็นสอง คือเป็น ปุริสสัพพนาม ๑ วิเสสนสัพพนาม ๑. ๆ ปุริสสัพพนาม น่าจะทำความเข้าใจคำว่า ปุริส ซึ่งอยู่หน้าสัพพนามเสียก่อน ศัพท์นี้แปลกันว่า บุรุษ หรือผู้ชาย แต่ในบาลีไวยากรณ์ไม่ได้ หมายความว่า เป็นคำสำหรับใช้ผู้ชายอย่างเดียว แม้จะเป็น ผู้หญิงหรือมิใช่ก็ตาม คงมีความหมายเช่นเดียวกัน คือ ปุริส ย่อม มุ่งหมายที่จะทำหน้าที่แทนตัวนามนามที่ออกชื่อมาแล้ว และกำลังที่จะ ออกชื่อกล่าวโต้ตอบกันอยู่ ทั้งที่เป็น คน สัตว์ ที่ สิ่งของ ฉะนั้น คำว่า ปุริส ในที่นี้ เป็นแต่เพียงโวหารที่นิยมใช้กันอยู่ในส่วนหนึ่ง