ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - อธิบายบทไว้ยากนาน นานีกิด และกริยากิด - หน้าที่ 44
สาระนะ ๑ ภาวะรูป ภาวะสารนะ ๑ และใช้เป็นนามนามก็ได้ คุณนามก็ได้ ถ้าเป็นภาวะสารนะ ใช้เป็นนามนาม ถ้าเป็นคำสารนะ ใช้เป็นคุณนาม แกได้ทั้ง ๓ ลักษ คือ ถ้าเป็นรูปอิ้ง ผลตามแบบ อ การันต์ (ปริสล) ถ้าเป็นอิดัลลิ งิ์ แกตามแบบ อาการันต์ (กฤษฎา) ถ้าเป็นนุปลกลิ้ง ค์ แกตามแบบ อ การันต์ (กุล) ที่ใช้เป็นนามนาม มักใช้เป็นนุปลกลิ้ง
อนุปัจจัย
ปัจจัยเป็นปัจจัยที่อิงอาจเหมือน ณี่ ปัจจัยดังกล่าวแล้ว และยังมีพิเศษออกไปอีกบ้าง เมื่อลงประกอบกับธาตุแล้ว ลบ ณ เสีย คงไว้แต่ รวมกล่าวได้เป็นหัวข้อด้านต่อไปนี้:-
๑. ลบ ณ แล้วแปล ย กับพยัญชนะที่สุดธาตุเป็นอย่างอื่น
๒. ลบ ณ แล้ว คง ย ไว้บ้าง
๓. เมื่อลบ ณ คง ไว้แล้ว แปลงที่สุดธาตุเป็นอย่างอื่น
๔. ธาตุ มี อา เป็นที่สุด แปลง ณ อยู่แล้วเปรยไว้หน้า ไว้หลัง
๕. ธาตุ มี ย เป็นที่สุด ลบ ณ แล้วเปรยไว้หน้า ไว้หลัง
6. เฉพาะ ภ ฑาต เมื่อลง ณ ย ปัจจัยแล้วให้แปลง
7. ลบ ณ แล้วแปล ย กับพยัญชนะที่สุดธาตุเป็นอย่างอื่น
นี่คือหลักอย่างเดียวกัน ณ ปัจจัย ในอาณขาดโดยมาก การแปลง