ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโคม - อธิบายบาลีไวอยากนี้ นามก็เช่น และก็อธิบาย - หน้าที่ 67
ให้นอง อาฆาตตัวหลัง เช่น สี ธาตุ เมื่อแปลเป็น ฮ แล้ว
เอาเป็น อย ได้รูปเป็น สยฺ ฐ, จตฺุฏ, พฤฺก, อู, แล้วอธิบายเป็น อว
เป็น ภาว, ลงอาฆาตได้ อุ. ภวิฺ ฐ, หรือที่เปลี่ยนแปลงโดยวิธี
อุปภาส กลายเป็นพยัญชนะสองตัวขึ้น ต้องลง อวิตฺ ฐาอย่างกัน
อ. ชฺติฺ เป็น หานํ ธาตุ ในความละ เทวาวะ ฯ ไว้หน้าแล้ว
แปลพยัญชนะนั้นเป็น ง ลง อิอามฺ
๓. แปลงพยัญชนะที่สุดธาตุ คือ แปลงพยัญชนะตัวหลังธาตุ
เป็นอย่างอื่น :-
ก. ธาตุมิ ท เป็นที่สุด แปลงที่สุดธาตุเป็น ต. อ. ปดฺฎ, เป็น
ปฺฏ, ธาตุ ในวามอฺถึง ลง ดู ป้องแปลง ท. ที่สุดธาตุเป็น ต. วิตฺฎ.
เป็น วา ธาตุ ในความกล่าว ลง ดู ป้องแปลง ท. ที่สุดธาตุ เป็น ต.
ข. ธาตุมิ ร, น เป็นที่สุด เช่น อณฺ คุณํ เป็น คมฺ ธาตุ แปลงที่สุด
ธาตุเป็น น. หนฺูเป็น หนู ธาตุ แปลง น. ที่สุดธาตุเป็นตัวสะกด
๔. แปลตัวอักษรเป็นอย่างอื่น เช่น อ. กาฎ เป็น กรฺ ธาตุ
ลง ดู ปัจจัย แล้วแปลง กร เป็น กา, จิตฺต, เป็น ปฏฺฏ เป็น ปฺฏ ในความ
ดื่ม ลง ดู ปัจจัย แล้วแปลง ปา เป็น ปี,