คำไวกรณ์: นามกิตติ และกริยากิตติ : หน้า 5/121

ประโยค - อธิบายคำไวกรณ์ นามกิตติ และกริยากิตติ - หน้าที่ 4 ดังตัวอย่างนี้ เราเห็นได้แล้วว่า คำว่า ทา น คำเดียว อาจ แปลความหมายได้หลายหมายนัง ดั่งแสดงมาจะนี้ ศัพท์ที่บ่งชี้ปรุงแตงเป็นกริยากิตติ ศัพท์ต่าง ๆ ที่เปลี่ยนในกิริยากิตติให้สำเร็จรูปเป็นกิริยาภัทแล้ว กิริยาภัทนั้น ๆ ก็อ่อนมีความหมายแตกต่างกันออกไปตามปัจจัยนั้น ๆ เช่นเดียวกับศัพท์ที่เปลี่ยนปรุงให้สำเร็จรูปเป็นนามศัพท์ ในส่วนกิริย ศัพท์นี้ ดังที่ท่านกล่าวว่า "ทำ" ขึ้นมาเป็นอาหรณ์ ย่อมอาจหมาย ความไปต่าง ๆ ด้วยอำนาจปัจจัย ดังจะ แสดงให้เห็นต่อไป คำว่า " ทำ " ออกจากศัพท์าธุ "กรุ" ถ้าเป็นศัพท์บอกผู้อ่าน ก็ เป็นกิตติจุฎาท บอกสิ่งที่ทำ ๆ ก็เป็นกิริยามาจาก บอกอาการที่ กิ เป็นวากวา (ไม่กล่าวถึงก็อตา และ กาม). บอกผู้ใช้ให้ทำ ก็เป็น เหตุดูดาวก บอกสิ่งที่เขาใช้ให้ทำ ก็เป็นเหตุดูดาวกมาจาก ๑. บอกผู้ทำก็เป็นกิตติวาจา นั่นเมื่อบำบัดปรุงธาตุแผนก กิตติวาจามประกอบเข้า เช่น อนุ หรื มาน ปัจจัยเป็นต้น ก็ได้รูป เป็นกิตติวาจา เช่น กรุงเทพ เช่น กรุ งฤด ล อนุ ปัจจัย ได้รูปเป็น กรุนโต, กริวตา, กโรณด เป็นว่า "ทำอยู่" เมื่อว่า "ตามจึง" เช่นว่า ประธาน เมื่อต้องการจะแต่งให้เป็นประโยคตามในแบบ ก็ต้องหาว่า กิตติคู่หา ในที่นี้บ่งถึงนายช่าง ก็ต้องใช้คำว่า "วดฤกษ์" ตัว กรรมบ่งถึงเรือน ก็ต้องให้ว่า " มร" ตัวคู่ นามที่เพิ่มเข้ามาแสดง ถึงอารที่นายช่างทำ คือ งามจริง ก็ใช้คำว่า "อถิวโลภ" ซึ่ง แสดงความวิศัยของการกระทำว่า ทำได้งามจริง ท่านเรียกว่า กริย-