ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - อธิบายบาลไวยากรณ์ นามศักดิ์ และกริยาศักดิ์ - หน้า 71
สัตย์ (ธรรมชาติเบอร์เครื่องรู้), วิญญาณ ความรู้แจ้ง (ซึ่ง
อามณี) ซึ่งออกจาก สา ฏฎ ฌ นี่เพียงเดียวกัน. สารฺ ว่า
ชานาติ เทนา-ติ สานติ (ชม) ย่อมรู้ ด้วยธรรมชาตินั้น เหตุ
นั่น (ธรรมชาตินั้น) ชื่อว่า เป็นเครื่องรู้ (แห่งชม). เป็นภัทรูป
กรณสารฺ ว่า ชานติ สัญญา ชื่อว่า ญาณ. เป็นภาวรูปรัชสานาติ.
วิญญาณ ว่า วินฺญาณทุปพุทธ-ดี วิญญาณ (เตน
อานาเขา) พึงรู้แจ้ง เหตุนี้นั่น ชื่อว่าความรู้แจ้ง (ซึ่งอามณี) เป็น
ภาวรูปรัชสานะ.
สมฺโม เป็น สมฺ ธาติ ในความสงบ ลง ยุ ใจ แล้วแปลง
ยุ เป็น อนฺ วี. ว่า สมมฺติ-ติ สมฺโม. (ชนะใจ) ย่อมสงบ
เหตุนี้นั่น (ชนะนั่น) ชื่อว่า ผู้สงบ. เป็นภัครูปภัณฑ์กัถลาสะณฑะ.
๓. แปลง ยุ เป็น อานน นีี่กำจัดให้ใช้ได้แต่เฉพาะ อน ธาดู
ตัวเดียวเท่านั้น และ ยฺน ตัวนั้น ต้องแปลงเป็น ชา เสมอไป อช.ชานนท์,
วิชานน.
ชานติ เป็น อนฺ ธดู ในความรู้ แปลง ยุ เป็น ชา ลง ยู
ปัจจัย แปลง ยุ เป็น อนฺ วี. ว่า ชานติ ชานน.
วิชน น เป็น วิบทหน้า อนาธู ปล ง ยุ เป็น ชา ลง ยู
ปัจจัย แปลง ยุ เป็น อนาวี. ว่า วิชานน. ความรู้แจ้ง
ชื่อว่า วิชานะ. ๒ นี้ เป็นภารูป ภาวาสนะ.