การวิเคราะห์กัมมรูปและกรณาสนะ อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามกิตก์ และกิริยากิตก์ หน้า 18
หน้าที่ 18 / 121

สรุปเนื้อหา

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับการวิเคราะห์กัมมรูปและกรณาสนะในภาษาบาลี โดยยกตัวอย่างการใช้คำว่า 'พนม' และ 'ปุรณ' นอกจากนี้ยังมีการแสดงถึงวิชฺชนํ และการปรุงมวจากตามหลักการทางภาษาศาสตร์ การสำรวจความหมายของคำที่ใช้ในประโยคต่าง ๆ ทำให้เราเข้าใจการใช้งานของคำได้ดียิ่งขึ้น สามารถศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ dmc.tv

หัวข้อประเด็น

-กัมมรูป
-กรณาสนะ
-การวิเคราะห์คำ
-การใช้วิภาษ

ข้อความต้นฉบับในหน้า

ประกอบ - อธิบายคำไว้อย่างดี นามกิฏิก และ กิฏิกิด์ - หน้าที่ 17 รูปวิเคราะห์ที่แสดงมาลํนี้ กิริยาเป็นกัตถุจาก จึงเรียกว่า กัตถุป กรณาสนะ เมื่อสำเร็จเป็นสาระแล้วเปล่า "เป็น เครื่อง-" หรือ "เป็นเหตุ-" แต่ในสาระนี้ยังเป็นรูปงั้น คือ กัมมรูป กิริยาต้อง ประกอบให้เป็นกัมมวาจาก ดังตัวอย่างต่อไปนี้ :- พนมบูร ตั้ง พนม ธาตุ แล้วลง ย ปัจจัย ของ สำหรับ ก็วมวาจาในอาถขต ดัง ว่า พนมอิฏ เทนา-ติ พนมอิฏฺ. (โโน ชน) (เทน อันเขา) ย่อมผูก ด้วยวัตถุนัน เหตุนัน (ติ วฑฺฎ วัตถุนัน) ชื่อว่า พนมฉ (เป็นเครื่องอำนาญผูก) ปุรณ ตั้ง ปบทหน้า หร ธาตุ ลงเครื่องปรุงมวจาก ดัง ว.ว่า ปฏฺิคิด เตนา-ติ ปรณน: [ โโน ชน ] [ เทน อันเขา ] ย่อมประการ ด้วยวัตถุนัน เหตุนัน (ติ วฑฺฎ วัตถุนัน) ชื่อว่า ปุรณ [เป็นเครื่องอำนาญเขาประหรา]. วิชฺชนํ ตั้ง วิสฺชฺชนฺ ลง ณ ปัจจัยในหมวด วิวรฺ ฐ เดรฏฺเป็น วิชฺฉฺ แล้วลงเครื่องปรุงมวจาก ดัง ว่า วิชฺฉิยนตี เตนา-ติ วิชฺฉนฺ [โชน ชน] [เทน อันเขา] ย่อมใป ด้วยวัตถุนัน เหตุนัน [ ตา วฑฺฎ วัตถุนัน] ชื่อว่า วิชฺฉนฺ [เป็นเครื่องอํานาญเขาใช]. รูปวิเคราะห์ดังที่แสดงมาแล้นี้ เอกิเป็นกัมมวาจา ดังเรียก ว่า กัมมรูป กรณาสนะ เมื่อสำเร็เป็นสาระแล้ว ท่านบัญญัติให้ เปล่าว่า "เป็นเครื่องอันเขา-" หรือ "เป็นเหตุอันเขา-" พึงสังเกตในสาระนี้ จําต้องมีกว่า "เทน" ซึ่งเป็นตติยา-
แสดงความคิดเห็นเป็นคนแรก
Login เพื่อแสดงความคิดเห็น

หนังสือที่เกี่ยวข้อง

Load More