ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประกอบ - อธิบายคำไว้อย่างดี นามกิฏิก และ กิฏิกิด์ - หน้าที่ 17
รูปวิเคราะห์ที่แสดงมาลํนี้ กิริยาเป็นกัตถุจาก จึงเรียกว่า
กัตถุป กรณาสนะ เมื่อสำเร็จเป็นสาระแล้วเปล่า "เป็น
เครื่อง-" หรือ "เป็นเหตุ-"
แต่ในสาระนี้ยังเป็นรูปงั้น คือ กัมมรูป กิริยาต้อง
ประกอบให้เป็นกัมมวาจาก ดังตัวอย่างต่อไปนี้ :-
พนมบูร ตั้ง พนม ธาตุ แล้วลง ย ปัจจัย ของ สำหรับ
ก็วมวาจาในอาถขต ดัง ว่า พนมอิฏ เทนา-ติ พนมอิฏฺ. (โโน ชน)
(เทน อันเขา) ย่อมผูก ด้วยวัตถุนัน เหตุนัน (ติ วฑฺฎ วัตถุนัน)
ชื่อว่า พนมฉ (เป็นเครื่องอำนาญผูก)
ปุรณ ตั้ง ปบทหน้า หร ธาตุ ลงเครื่องปรุงมวจาก ดัง
ว.ว่า ปฏฺิคิด เตนา-ติ ปรณน: [ โโน ชน ] [ เทน อันเขา ]
ย่อมประการ ด้วยวัตถุนัน เหตุนัน (ติ วฑฺฎ วัตถุนัน) ชื่อว่า
ปุรณ [เป็นเครื่องอำนาญเขาประหรา].
วิชฺชนํ ตั้ง วิสฺชฺชนฺ ลง ณ ปัจจัยในหมวด วิวรฺ ฐ เดรฏฺเป็น
วิชฺฉฺ แล้วลงเครื่องปรุงมวจาก ดัง ว่า วิชฺฉิยนตี เตนา-ติ
วิชฺฉนฺ [โชน ชน] [เทน อันเขา] ย่อมใป ด้วยวัตถุนัน เหตุนัน
[ ตา วฑฺฎ วัตถุนัน] ชื่อว่า วิชฺฉนฺ [เป็นเครื่องอํานาญเขาใช].
รูปวิเคราะห์ดังที่แสดงมาแล้นี้ เอกิเป็นกัมมวาจา ดังเรียก
ว่า กัมมรูป กรณาสนะ เมื่อสำเร็เป็นสาระแล้ว ท่านบัญญัติให้
เปล่าว่า "เป็นเครื่องอันเขา-" หรือ "เป็นเหตุอันเขา-"
พึงสังเกตในสาระนี้ จําต้องมีกว่า "เทน" ซึ่งเป็นตติยา-