อธิษฐานมกิดส์ - พระมหานาค อุปนาหค : หน้า 2/121

ประโยค - อธิษฐานอธิษฐาน - หน้าที่ 1 อธิษฐานมกิดส์ พระมหานาค อุปนาหค ป. 5 วัดธารมิวาส เรียงเรียง คำ กิดส์ นี้ เป็นชื่อของศัพท์ที่ท่านประกอบปัญจมุขหนึ่ง ซึ่งเป็นเครื่องกำหนดหมายเนื้อความ ของนามศัพท์ และกิริยาศัพท์ที่ต่าง ๆ กัน คำศัพท์ในที่นี้ หมายความถึงกิริยาศัพท์ที่เป็นบูรณะ คืออาชู เช่นเดียวกับธาตุในอายขาด กิริยาศัพท์ที่เป็นบูรณะคืออาชู เหล่านั้นแหละ ท่านนำมาประกอบเป็นปัญจจี้ ซึ่งจัดไว้ในหมู่ ๆ เมื่อปัญจจี้นั้นประกอบแล้ว ย่อมเป็นเครื่องกำหนดหมายให้ทราบเนื้อความว่า ศัพท์ที่ประกอบด้วยปัญจจี้นั้นเป็นนามศัพท์และเป็นกิริยาศัพท์ อันเป็นต่าง ๆ กันด้วยอำนาจในตอนนั้น ๆ ศัพท์ต่าง ๆ ที่เป็นธาตุ ซึ่งปัญจจี้ในกิริยาปรุงแต่งแล้ว ย่อมสำเร็จรูปเป็น ๒ คือ ศัพท์ที่ป้องอาณาจาตปรุงแล้ว ย่อมใช้เป็นกิริยาศัพท์อย่างเดียว และ ใช้ได้เฉพาะเป็นกิริยามยพากย์เท่านั้น ส่วนศัพท์ที่ป้องอาณาจาตปรุง แล้ว ย่อมใช้เป็นนามาศัพท์ คือเป็นนามนามก็ได้ คุณนามก็ได้ และ ใช้เป็นกิริยาศัพท์ คือเป็นกิริยามยพากย์ก็ได้ เป็นกิริยาในระหว่างพากย์ก็ได้.