พระเจ้าปายาสิ: กษัตริย์ผู้ค้นคว้าความจริง : หน้า 102/236

ทาน...ก้าวแรกแห่ง... ๒๓ พระเจ้าปายาสิ พระเจ้าปายาสิ เป็นกษัตริย์ครองเมืองเสถพนคร ที่เจริญรุ่งเรืองมาก เนื่องแน่ใจด้วยประชาชนและสมาธิภาวะทั้งหมดอุดมสมบูรณ์ด้วยพิษพ้นธิธัญญาหาร บรรดาประชาชาติได้รับความร่วมเย็นเป็นสุขภาพใต้พระปัญญาและคุณธรรมของพระเจ้าปายาสิ พระองค์ทรงชอบค้นคว้า ทดลอง ขบคิดหาหตุผลในสิ่งต่างๆ ตามอย่างของผู้มีปัญญา เมื่อได้ทรงฟังคำสอนถึงการเวียนว่ายตายเกิดจากสมณชีพหลายพระองค์ทรงหาได้เชื่อและคร่ำครวญในทันทีไม่ ทรงค้นคว้าทดลองด้วยวิธีต่างๆ จนสรุปเป็นความคิดเห็นอย่างมั่นคงว่า “ชาติหน้ามีไม่มี (ตายแล้วสูญ) สัตว์ที่เกิดในโอปปาติกะไม่มี (นรก สวรรค์ ไม่มี) ผลแห่งกรรมกิจกรรมไม่มี (บุญ บาป ไม่มีผล) บรรดาสมณชีพราหมณ์ทั้งหลายพูดไม่จริง พูดตามๆ กันมาเท่านั้น” วันหนึ่ง พระเจ้าปายาสิทรงตรัสว่า มีหมู่ชนจำนวนมากไปพึ่งพระธรรมเทวดาของพระมารกา สสะ ผู้เป็นบัณฑิตตรงปฏิภาณเป็นเลิศ พระองค์ทรงปรารถนาจะเดินทางไปด้วยเพื่อสนทนาได้ตามเรื่องชาตินิชาตินหน้าและนรกสวรรค์ให้กระจ่าง ครับ