ข้อความต้นฉบับในหน้า
๙๔
ทาน...ก้าวแกร่งแห่ง...
เรื่องนี้ผมอดได้เคยทดลองดูคุณทั้งสองมาแล้ว เมื่อครั้ง ยกกองทัพออกไป ได้หยุดพักแรมในที่คับแคบแห่งหนึ่ง ครั้งนั้น นายช่างอิสิหน้ตะกับนายช่างปรุงจะได้สนทนาธรรมกันเกือบตลอดทั้งคืน เมื่อเขาทั้งสองได้ทราบว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าประทับอยู่ ณ ที่ใด พอถึงเวลานอนเขาก็จะนั่งศิริะไปทางทิศนั้น แมว่าจะทำให้ต้องเหยียดเท้ามาทางหมอผม ฉันจึงคิดว่า น่าครรรรยจ จริง ไม่เคยมีมาก่อนว่ามหาดเล็กผู้ที่อยู่ในปกครองของเราท่านเป็นเจ้าเหนื่อหัว ได้รับอาหารที่อยู่กั๋นเครื่องยังชีพ ยศตำแหน่งจากเรา แต่ได้ทำความเคารพนอบน้อมในเราเหมือนกับที่ทำต่อพระพุทธเจ้า แสดงว่าเขาคงได้รู้คุณวิเศษที่มีอยู่ยิ่งในพระพุทธศาสนาของพระศาสดาเป็นแน่แท้ นี่จึงเป็นเหตุให้หมอผมฉีกดความเลื่อมใสในธรรมของพระพุทธองค์เป็นอย่างยิ่ง จากเรื่องช่างไม้ 2 คนนี่ ซีให้เห็นว่า ผู้ที่ให้สิ่งของเป็นทราน (แม้จะอยู่ในฐานะขัตรยี ผู้เป็นเจ้าชีวิต) ยังได้รับความเคารพน่อยกว่า พระพุทธเจ้าผู้ให้ธรรมทาน แม้ว่าพระพุทธเจาจะไม่ได้ให้ทรัพย์ ยศ ตำแหน่งแก่เขา ที่เป็นเช่นนี้เพราะ ผู้หลังของเป็นทานให้ความสุขแก่ผู้รับแค่เพียงชาตินี้เท่านั้น แต่บุคคลผู้ให้ธรรมทานได้ชื่อว่าให้แสงสว่างส่งนำทางชีวิต ให้เขาได้รู้ว่า เขาจะใช้ทรัพย์คงคารให้เกิดประโยชน์สูงสุดได้อย่างไร และจะดำเนินชีวิตอย่างไร จึงจะพบสุขได้อย่างแท้จริง สามารถสร้างความสุขให้กับตนเองและผู้อื่นทั้งในชาตินี้และชาติหน้าได้