ข้อความต้นฉบับในหน้า
9) บรรเทาความโกรธด้วยการให้ปันสิ่งของ
เมื่อผู้เจริญเมตตายังไม่สามารถบรรเทาความโกรธให้สงบได้ด้วยวิธีดังกล่าวอีก ก็ให้ใช้
วิธีแบ่งปันสิ่งของ คือให้ปันสิ่งของของตนแก่คนที่เป็นศัตรู แม้ตนเองก็ต้องรับสิ่งที่เขาให้ด้วย
ความเต็มใจเช่นกัน ถ้าคนที่เป็นศัตรูมีความฝืดเคือง มีเครื่องบริขารที่ชำรุดใช้สอยไม่ได้ ก็พึง
ให้เครื่องบริขารของตนแก่เธอ เมื่อได้ให้ปันสิ่งของอย่างนั้น ความโกรธความเคียดแค้นชิงชังจะ
ระงับลงอย่างสนิททีเดียวแม้ความโกรธของคนที่เป็นศัตรูซึ่งติดมาตั้งแต่อดีตชาติก็จะระงับลงทันที
เช่นเดียวกัน เหมือนดังความโกรธของพระมหาเถระรูปหนึ่งระงับลง เพราะได้บาตรงามซึ่ง
พระผู้ถือบิณฑบาตเป็นวัตร ผู้ถูกไล่ออกจากวัดถึง 3 ครั้งมอบถวาย พร้อมกับเรียนท่านว่า
“ท่านขอรับ บาตรใบนี้มีราคา 8 กหาปณะ โยมผู้หญิงของกระผมถวายมาเป็นลาภโดยชอบธรรม
ขอท่านได้โปรดอนุเคราะห์เป็นเนื้อนาบุญให้โยมของกระผมด้วยเถิด” พระมหาเถระก็ยอมรับ
แต่โดยดี ความสมัครสมานอันดีจึงเกิดขึ้นตั้งแต่ครั้งนั้นเป็นต้นมา
ส้
ขึ้นชื่อว่าการให้ฟันนี้มีอานุภาพที่ยิ่งใหญ่มากสมดังที่พระโบราณาจารย์ได้กล่าวเอาไว้ว่า
การให้เป็นอุบายทรมานคนพยศให้หายได้ การให้เป็นเครื่อง
บันดาลให้ประโยชน์ทุก ๆ อย่างสำเร็จได้ ผู้ให้ย่อมฟูใจขึ้น ส่วนผู้รับย่อม
อ่อนน้อมลง ทั้งนี้ก็ด้วยการให้วาจาที่ไพเราะอ่อนหวานเป็นเหตุ
การที่ต้องพยายามแผ่เมตตาไปในบุคคลผู้เป็นศัตรู เพราะถ้าทำได้จะเป็นการช่วยให้
เมตตานั้นเข้าถึงขั้นสมสัมเภทอันหมายถึงการทำลายขอบเขตของเมตตาให้เป็นเมตตาที่มีอำนาจ
กว้างขวางเสมอกันในบุคคลทุกจำพวก มีเมตตาจิตสม่ำเสมอทั่วไปไม่มีอุปสรรคใด ๆ มาขัดขวาง
ทำให้เกิดฌานเร็วขึ้น และฌานที่เข้าถึงก็จะตั้งมั่นไม่เสื่อมคลาย
2.3.2 การเจริญเมตตาให้ถึงขั้น
ขั้นสีมสัมเภท
เมื่อผู้เจริญเมตตาได้พยายามบรรเทาความโกรธในคนที่เป็นศัตรูให้ระงับลงได้ด้วยอุบาย
วิธีต่าง ๆ ดังที่กล่าวมา จิตของผู้นั้นก็จะแผ่ไปน้อมไปแม้ในคนที่เป็นศัตรูนั้น ด้วยวิธีแห่งเมตตา
ภาวนาเช่นเดียวกับในคนที่รักเคารพ คนที่รักใคร่มาก และคนที่เป็นกลาง ๆ ต่อจากนั้นให้เจริญ
เมตตาให้บ่อยขึ้น แล้วทำเมตตาให้เป็นสีมสัมเภท ผู้อบรมการแผ่เมตตาที่ปรารถนาให้ถึง
ระดับฌาน จะต้องแผ่เมตตาจนให้สำเร็จถึงสมสัมเภท ด้วยว่าสมสัมเภทนี้จัดว่าเป็นปฏิภาคนิมิต
ของเมตตากัมมัฏฐานเพราะมีลักษณะคล้ายกับปฏิภาคนิมิตในกัมมัฏฐานอื่นๆ คือในกัมมัฏฐาน
) เช่น กสิน 10 ปฏิภาคนิมิตจะปรากฏให้เห็นเป็นดวง ที่เรียกว่าดวงกสิน เมื่อปฏิภาคนิมิต
อื่นๆ
50 DOU ส ม า ชิ 7 : ส ม ถ ก ม ม ฏ ฐ า น 40 วิธี