การแผ่เมตตาในทางพุทธศาสนา : หน้า 63/149

เริ่มต้นการแผ่เมตตาพวกที่ 1 สพฺเพ สตฺตา อเวรา โหนตุ, อพยาปัชฌา โหนตุ, อนีฆา โหนตุ, สุขี อตฺตานํ ปริหรนต ขอสัตว์ทั้งหลายจงอย่าผูกเวรกัน, จงอย่าเบียดเบียนกัน, จงอย่ามีทุกข์, จงมีความสุขกายสุขใจ รักษาตนให้พ้นจากทุกข์ทั้งปวงเถิด รวมแผ่เมตตา 4 ชนิด การแผ่เมตตาพวกต่อ ๆ ไป 2,3,4,5,...จนถึงพวกที่ 12 ใช้ถ้อยคำอย่างเดียวกัน เปลี่ยนเพียงคำนำหน้าไปตามชื่อที่ต้องการ ได้แก่ สพฺเพ ปาณา อเวรา..... สพฺเพ ภูตา อเวรา... เรียงลำดับกันไป เป็นอโนทิสผรณาเมตตา(ไม่เจาะจงบุคคล) 20 และโอทิสผรณา เมตตา(เจาะจงบุคคล) 48 ทั้งหมดนี้รวมเรียกว่า บุคคลวารผรณาเมตตา การแผ่เมตตาให้บุคคล) 3. ทิโสผรณา เป็นการแผ่ให้แก่สัตว์ทั่วไปทั้ง 10 ทิศ วิธีแผ่เมตตาไปในทิศนั้น คือ แผ่เมตตาไปในบุคคล 12 จำพวกนั้นที่อยู่ในทิศทั้ง 10 โดย ไม่คำนึง ไม่จำกัดสัตว์บุคคลเป็นที่ตั้งว่าจะเป็นสัตว์ เป็นบุคคลชนิดไหน ประเภทใด ที่กล่าวว่า ทิสาผรณาแผ่ไป 10 ทิศนั้น นับดังนี้ สัตว์ทั้งหลายที่มีจิตก็ดี ไม่มีจิตก็ดี บรรดาที่มีชีวิต อันมีอยู่ ในทิศเบื้องบนจนถึงอกนิฏฐพรหมนั้น 1 ทิศ ที่มีอยู่ในทิศเบื้องต่ำถึงอเวจีมหานรกนั้น 1 ทิศ และ ที่อยู่ในทิศเบื้องขวางนั้นอีก 8 ทิศ จึงรวมเป็น 10 ทิศ ด้วยกัน คือ 1. ปุรตฺถิมาย ทิสาย 2. ปจฺฉิมาย ทิสาย ทิศตะวันออก ทิศตะวันตก 3. อุตฺตราย ทิสาย ทิศเหนือ 4. ทุกขิณาย ทิสาย ทิศใต้ 5. ปุรตฺถิมาย อนุทิสาย ทิศตะวันออกเฉียงใต้ 6. ปจฺฉิมาย อนุทิสาย ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ 7. อุตฺตราย อนุทิสาย ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ 8. ทักขิณาย อนุทิสาย ทิศตะวันตกเฉียงใต้ 9. เหฏฐิมาย ทิสาย ทิศเบื้องล่าง 10. อุปริมาย ทิสาย ทิศเบื้องบน เมื่อจะแผ่เมตตาไปในทิศทั้ง 10 ให้ออกชื่อทิศก่อนแล้วบริกรรมเป็นพวกๆ ทั้ง 12 จำพวก ตามเดิมจนครบ 10 ทิศ 54 DOU สมาธิ 7 : ส ม า ก ม ม ฏ ฐ า น 4 0 วิธี