แผ่เมตตาและพญานาค 4 ตระกูล : หน้า 159/281

แผ่เมตตา ในสมัยพุทธกาล พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ เชตวันมหา วิหาร วันหนึ่งพระภิกษุรูปหนึ่งถูกงูกัดจนมรณภาพในกรุงสาวัตถี พระภิกษุ รูปหนึ่งได้กราบทูลเรื่องนี้แก่พระบรมศาสดา พระพุทธองค์จึงตรัสว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุรูปนั้นไม่ได้ แผ่เมตตาจิตไปถึงตระกูลพญางู (พญานาค) ทั้ง ๔ เป็นแน่ เพราะถ้าภิกษุ นั้นจึงแผ่เมตตาถึงตระกูลพญางูทั้ง ๔ ไซร้ ภิกษุนั้นก็ไม่พึงถูกงูกัดตายเลย ตระกูลพญางูทั้ง ๔ คืออะไรบ้าง คือ ตระกูลพญางูชื่อ วิรูปักขะ ตระกูลพญางูชื่อ เอราปถะ ตระกูลพญางูชื่อ ฉัพยาปุตตะ ตระกูลพญางูชื่อ กัณหาโคตมกะ ภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้ภิกษุแผ่เมตตาจิตไปถึงตระกูล พญางูทั้ง ๔ นี้ เพื่อคุ้มตน เพื่อรักษาตน เพื่อป้องกันตน” พญานาค ๔ ตระกูล พญานาค ๔ ตระกูล มีสีสันแตกต่างกันไป คือ พญานาค- วิรูปักขะ มีสีทอง พญานาคเอราปถะ มีสีเขียวมรกต พญานาคฉัพยา ปุตตะ มีหลากสี พญานาคกัณหาโคตมกะ มีสีดำ พญานาคทั้ง ๔ ตระกูลนี้ แบ่งย่อยเป็น ๑,๐๒๔ ชนิด ทั้งหมดนี้ มีวิธีทำอันตรายได้ ๔ อย่างคือ ๑. กัดแล้วให้เกิดพิษซ่านทั้งตัว ๒. ใช้ตามองแล้วพ่นพิษออกทางตา ๓. มีพิษทั่วร่างกาย หากกระทบถูกตรงที่ใดสามารถแพร่พิษ ได้ทั้งสิ้น ๔. ใช้ลมหายใจพ่นเป็นพิษ สามารถแผ่ซ่านพิษไปได้ทั่ว ๑๖๑ จากยอดดอย