การใช้ปัจจัยทางภาษาไทย : หน้า 255/354

กรมส่งเสริมการเกษตร ๒๓๑ ปัจจัยทั้ง ๕ มีวิธีใช้ดังนี้ ติย ปัจจัย ติบ ปัจจัยนี้ใช้ประกอบได้เฉพาะแต่ ทวิ กับ ตรี เท่านั้น เมื่อประกอบกับ ทวิ แปลง ทวิ เป็น ฑุ สำเร็จรูปเป็น ทุก ป เมื่อประกอบกับ ตรี แปลง ตรี เป็น ตถุ สำเร็จรูปเป็น จตุย ถ ปัจจัย ถ ปัจจัยนี้ใช้ประกอบกับ จตุ เท่านั้น ไม่มีการเปลี่ยนแปลงอะไร แต่เมื่อฉลองให้ช้อน ฎ เข้ามาเป็น ฉรุก ฐ ปัจจัย ฐ ปัจจัยนี้ใช้ประกอบกับ ฎ เท่านั้น ไม่มีการเปลี่ยนแปลงอะไร เมื่อฉลองแล้วให้ช้อน ฎ เข้ามาเป็น ฎรุก ม ปัจจัย ม ปัจจัยนี้ใช้ประกอบได้มากจำนวน คือ เอก, ปฤษฎ, ตุด, อุตุน, ทล, ชั้น ไปจนถึง อุตามอญา เฉพาะ เอก ในรูปสังขยาใช้ ปธ ษัพเทน หา ( บทหน้า ฎ ฤ ฬในความตั้ง แปลว่า ตั้งก่อน ตั้งเป็นครั้วแรก แล้วลง ม เป็น ปรม แปลว่า ที่หนึ่ง อี ปัจจัย อี ปัจจัยนี้ใช้ประกอบตั้งแต่ เอกาศ ขึ้นไปจนถึง อุตารา เฉพาะ อิตดีสิบ.์ สิ่งของบรรดาสังขยา ดังนี้ ปู่ แฉกอย่าง ปรึร (อ การันต์) อิ คำอย่าง กัญญา (อ การันต์) นาริ (อ การันต์) ุนป แฉกอย่าง กุล (อ การันต์)