Cluster บรรยายสำนักงานคณะสงฆ์ ๒๖ ปี (๒๕๑๙-๒๕๙๙) : หน้า 289/354

คClusterบรรยายสำนักงานคณะสงฆ์ ๒๖ ปี (๒๕๑๙-๒๕๙๙) ๓. เวสาสนะ ที่เป็น กิริยา เรียก กิริยาคติดี เฉพาะที่แจงวัดดีและเป็นกิริยาที่ทำก่อน ก็ระลึกท้ายในประโยคเดียวกัน ตัวอย่างเช่น อุทปผุโก คุณโม สุตตรา อุปสมุฏิสม วนฺท สรฺวา พระอุทปผุโกกำลังเดินอยู่ เห็นพระคาสสงดิแล้ว เข้าไปถวายบังคม คุณโม เป็นกิริยากิตติ จัดเป็นวิสาสะของนามนาม คือ อุทปผุโก เพราะเป็นกิริยาที่ทำก่อน วนฺท อนึ่งก็รายสุดท้ายในประโยคนี้ ก็ระลึกคำพูดก็คือ คำอัน อนุตติ ปัจจัย แสดงด้วยปฐมวักติ ถ้าจะตั้งหลังตัวประธานหน้าก็รายก็คุมพยุง ทางสัมพันธรี เรียกว่า อัปนามกิริยา โดยมากถ้าเป็นวิสาสะอื่นจากปฐมวักติ และ ฉุกอววิภวิคติที่เป็นกิริยาลักษณะนิ่งจะเป็นกิริยาที่เป็นกิริยาอันวันจะแล้ว เป็นวิสาสะทั้งสิ้น วิสาสะประเภทนี้ สำหรับนอกความเคลื่นไหวของนามนามให้รู้นามนามนั้นมีอาการอย่างไร เช่น เดิน (คุณนาม), นั่ง (จิต), นอน (นิสฺสทฺฑู). วิสาสะทั้ง ๓ ประเภทนี้เมื่อนำไปประกอบกับนามนามใดต้องมิงค์ จะเป็นวิสาสะ เหมือนนามนามบานั้น พึงเห็นตัวอย่างดังต่อไปนี้ วิสาสะ ภาษาไทย ภาษาบาลี ที่เป็น คุณนาม ญฺญาใหญ่ มนฺโญ ปุ. บาเบียว นิละ ชปา อิต. สุกฺลิดี สุกฺลติ กุลี นุบู. ที่เป็น สัพพนาม ชายนัน โอฬ ปูโร ปู. หญิงนี้ อยู อิติ อิต. คำนี้ นติ ริงฺโส ปุ. ที่เป็น กิริยา คนินน นปา ริงฺโส ปุ. เด็กหญิงเดิน ทาริกา คจฺฉนฺติ อิต. หญิงออก ลิกฺขุ รุพฺพ scheur เรือ นุบู.