การวิเคราะห์คาถาแห่งพระเขมา : หน้า 34/194

ประโยค 3- คำฉันพระมิมปุรฏฺฉก ยกพัฟแปล ภาค ๔ หน้าที่ 33 เขม คู่อำเมม ฌว่อ อ.เธอ ปุลฑ จงดู สมุจสุย งิฬายเป็นที่อันกระอุฎกขึ้น อาถุฯ อันกระอุฎกะสาย อุสธี อันไม่สะอาด ดู่ อันแน่ อุณฒรคฺ อันไกลเข้าอยู่ ปุณฒมฺ อันไหลออกอยู่ พาลาน อภิฏฺฐติ อันอันคนเขลา ท. ปราณา เฉพาะแล่ว อิตฺ ดั่งนี้ ฯ คาถาเปรียบเสมือน ในกลอเป็นที่สุดสายรอบแห่งพระคาถา สา เขม อ. พระเทววพระนามว่าเขมา นั้นปฐฺจิ ทรงตั้งอยู่แผนแล้ว โศกาปฏิผล ในพระโศกาปัดผล ฯ ครั้นนั้น สตฺถา อ. พระ ศกฺตา วตวา ตรัสแล้วว่า เขม คู่อำเมม ฌิน สตฺถา อ. สัตว์ ท.เหล่านี้ ราคารฏฺฏ เป็นผู้อ่านมะย้อมแล้ว โทสุกฺจา เป็นผู้อ่าน โทสะประทุษร้ายแล้ว โมหมุพา เป็นผู้ลวงแล้วเพราะโมนะ (เหตุว่) เป็น น สกโณทฺ ติอมไม่อาจ สมฺภูมิฤิ เพื่ออนาคตังด้วยดี ฉนหาโสฺมิ งฺ กระแสแห่งตันหา อตฺตโน ของตน ลุกฺขณฺ ย่อน้อง ตุลาวอ ตนหาโสฺมิ ใจกระแสแห่งตันหน่านั้นเทียว อิตฺดฺ ฯ นี้น ฯ เขม กะพระเทวพระนามว่าเขมา นั้นเท่านี้ เป็นอ. เอ ยุตฺต อ. สัตว ท. เหล่าใด ราคารฏฺฏ เป็นผู้ อันราฎฺ ย่อมแล้ว (โหนติ) ย่อมเป็น (เต สตฺตา) อ. สัตว ท. เหล่านั้น อนุปปนฺ ย่อมตกไปตาม โศกํ ซึ่งกระแส ฆด อันอันกระทำแล้ว สยะ เอง