ความสัมพันธ์ในชีวิต : หน้า 93/195

ประโยค - อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม ๑ หน้า ๑๙๐ ความเป็นอยู่ เช่น เอกภาพ ชีวิต เสยโย ปฏิรูป อาทิพุพย์ [ ปฏิจจา ๔/๕๔ ] ความเป็นอยู่สิ้นวันเดียว แห่งผู้เห็นอยู ซึ่ง ความเกิดและความเสื่อม ประเสริฐว่า ปฏิจจต ภาวะสัมพันธ์ใน ชีวิต ถ้าใช้หมายถึงธรรมทั่วภาวะอย่างใดอย่างหนึ่ง ก็มีแปลทับ คำพูด เช่น อ. ที่แสดงแล้ว ทั้งนี้ เว้นแต่บางคำที่ ถึงแปลคำศัพท์ ก็กลายเป็นกิริยาภาวะ อยู่นั่นเอง เช่น ตสฺ สริย สุวญ, (เสยยสทกต.) ๕/๕ ทรง สัปริยามแห่งเสยสกเณระนั้น' เม ปฏิสสุต อากโร่, [อานาปินทิก- ปฏุคตา ๖/๖๐] อาการแห่งปฏิรูปของเรา' อย่างนี้ แม้แปลออกไปไม่มันทศัพท์ แต่หมายถึงธรรม หรือสภาพ อย่างใดอย่างหนึ่ง มีใช้เป็นกิริยาภาวะตามปกติ เช่น บท ฉุณวิริวิถีติ ที่เนื่องด้วยเป็นเจ้าของ ก็ใช้วากว่าสัมพันธ์ เพราะเหตุที่พึงทำความ เข้าใจโดยอธิบายว่า บท ฉุณวิริวิถีติ ที่เนื่องด้วยเป็นเจ้าของกวาทนาม ที่ ใช้แสดงกิริยาภาวะการเป็นต้นโดยตรง จึงเป็นกวาสัมพันธ์ แต่ที่เนื่อง ด้วยเป็นเจ้าของศัพท์ที่มุ่งป็นกวาทนาม แกไม่ไใช้แสดงกิริยาภาวะการ เป็นต้น จะเปลาตับศัพท์หรือไม่ก็ตาม เป็นสามสัมพันธ์ บางแห่งเมื่อ พึงเข้าแล้วอาจเป็นได้ทั้ง ๒ อย่าง เช่นนี้ ควรทำความรูปเท่าไว้ แล้ว เลือกใช้ให้เหมาะ และไม่ควรเอาผิดผู้อื่น. [ ๕ ] ช็อธรรมโดยมาก ตามรูปศัพท์เป็นกวาสารานุ แต่ใช้ หมายถึงธรรม หรือสภาพอย่างใดอย่างหนึ่ง บท ฉุณวิริวิถีติ ที่เนื่อง