ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม ๑ - หน้าที่ 141
ของวิสสนและวิกิตติตก่อน โดยยอดที่สุด วิสสนแสดงลักษณะ
ส่วนวิกิตติตแสดงภาวะ คือแสดงภาวะของนามนามว่าเป็นอย่างไร
มีวิธีสังเกตความง่าย ๆ คือ คุณนามที่ต้องใช้คำวิธีว่า มี' หรือ
เป็น' นำเพื่อแสดงภาวะ ของนามนามที่เป็นเจ้าของ จัดเป็นวิกิตติตา
ทุกบาท เช่น อุตตา หิ อุตตโน นาโม โหติ (ในแบบ)
'คนแก่ เป็นที่พึ่งของตน' นาโด้ กล่าวว่า ที่พึ่ง และบทนี้แสดงภาวะ
ของ อุตตา ว่า เป็นที่พึ่ง จึงต้องใช้คำวิธีว่า 'เป็น' น่า ว่า
'เป็นที่พึ่ง' โดยวิธีนี้ รับรู้ว่า นาโด้ เป็นวิกิตติต และคำว่า
เป็น ที่ใช้นในภาษาไทยนั้น คือตักอิยนันเอง แต่ในภาษาบาลี
อาจไม่เขียนไว้ก็ได้ เมื่เป็นเช่นนี้ ต้องเติมเอาเอง
วิธีดีนะ ถ้าบทกิจติตานั้น เป็นที่สูงความแสดงประโยชน์นั้น
เติมกริยาในพากย์ เช่นในอ่าวอย่างด้านต้น เติม โหติ. และ เช่น
สุจิ โหติ] ปุณณอสุ โอสถโย. [ ลาภวติติ. ๕/๕ ]' ความ
ส่งสมบุญ เป็นเหตุในเกิดสุข.'
ถ้าไมเป็นที่สูงความ คือลอยู่ในระหว่างประโยชน์ เติมก็รา
ในพากย์ดัง เช่น วิสุทฺทามา [ ฎุตา ] วสุตฺ มหาวนติจ.
๕/๒2]'เป็นผู้ใคร่จะอยู่ กิอยู่เกิด.'
เมื่อเติมกริยาในพากย์ พึงประกอบให้มีภาคลูกตามความหมาย
ในที่นั้น ๆ อะ. นาฏิุณา อิทานวน [ สารีปุโรโต คตญฺ คตฺวติ
โหติ ]; ปุพพฟี สารีปุโรโต คตฺญฺ คตฺวติว อโสส.