อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม ๑ - หน้าที่ 112 : หน้า 115/195

ประโยค - อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม ๑ - หน้าที่ 112 อนุทานี ขาทิวา, [กาลยะวณิชยา อุปปุตติ. ๑/๕๖.]. ในโฆษนา วาระคือครั้ง เช่น ตติยวาระ ท่านบอกว่าอธารเป็นพื้น. นิมิตสัตว์มี ๑ เป็นเครื่องหมายหรือเป็นเหตุ [ในเพราะ] เรียกชื่อ ว่า นิมิตุตสตุตถฺอุ. สุร โช สมนํ สารํ ปรํ โลโย ปุปปันติ. กุญชโร ทนฺตส. หญฺญํตส. หญฺญํตส. อธิบาย: [๑] นิมิตตสตุตถฺดี คืออนนานนามที่ประกอบด้วย สัตตมีวิภัตกต์ อันเป็นนิมิตต คือเครื่องหมาย ซึ่งหมายความว่า เป็น เหตุ. ในสำนวนเก่า ใช้ฮาดินาบาตว่า นิมิตต, แต่ในบัดนี้ เข้าวา ในเพราะ อุ:- สรา โโ สทุปที สสาร ปร โโล ปูโปนฺติ (ในแบบ) แปลว่า "สารมั้งทั้งปวงแล ย่อมถึงการลบมิตต์ [ในเพราะ] สารหนปลาย." สาร นิมิตสัตว์มีน ปุโจนฺติ. กุญชโร ทนฺตส. หญฺญํตส. หญฺญํตส (ในแบบ) ช่างอันเขาเขย่าอมา นิมิตต์ [ในเพราะ] วา ทนฺตส. นิมิตสัตว์มีน หญฺญนต. สุกฺทุกํ น จ อตฺติ. [นมนุทเทร.๑/๑๓๓] ย่อมไม่หวั่น ไหวในเพราะสุขและทุกข์. [๒] นิมิตสัตว์ดมี ซึ่งในอันเป็นเหตุ ดูในเหตุใน ติยาวิถีติ และ ปัญญาวถีติ, ต่างแต่ในที่ประกอบด้วย สัตตมีวิภัตกต์ และเรียกชื่อว่า นิมิตสัตว์ดมี.