เข้าใจอริยสัจ ๔ และการหยุดนิ่งของใจ : หน้า 233/340

เหมือนที่พระบรมศาสดาทรงสอนเรื่อง อริยสัจ ๔ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค เมื่อมองเห็นชีวิตว่ามีทุกข์โทษ น่าเบื่อหน่าย เบื่ออย่างสุดจริงๆ เลย แล้วก็องเห็นเหตุที่ทำให้เกิดความทุกข์ คือ ความอยาก ความทะยานอยากที่เบียดบังเป้าหมาย อยากได้ อยากมี อยากเป็น เว้นแต่ อยากไปนิพพาน ความอยากที่มารเขาทำให้เข้าใจผิด หลงผิด หลงทางว่าความสุข ไม่ว่าจะอยากอะไร ก็แล้วแต่ ถ้ายั้งได้คือ นิโรธ ก็จะแน่ถึงมรรคคือดวงใสๆ นี้แหละ ท่านก็พูดตรงๆ อย่างนั้น เรียงมาตามลำดับ ไม่ใช่เป็นการเพิ่มลูกแก้ แต่เป็นการทำใจหยุดนิ่งๆ แล้วธรรมดงี้ปปรากฏขึ้นมาคมคล้ายดวงแก้วที่เจรียระในแล้ว แต่ว่าลูกใส สว่าง สว่างเหมือนดวงดาว ดวงจันทร์ หรือดวงอาทิตย์ยามเที่ยงวัน ฉนกระทั่งสว่างกว่าดวงอาทิตย์ยามเที่ยง แล้วแต่ใครจะหยุดนิ่งได้ละเอียดยิ่งแค่ไหน เมื่อใจหยุดนิ่งถูกส่วน ดวงธรรมดวงนี้ก็จะขยายเอง ก็จะเข้าถึงดวงธรรมัดๆ ไปที่มีอยู่งดงาม คือ ดวงศิล ดวงสมาธิ ดวงปัญญา ดวงวิญญุตติ ดวงวิญญุตติยานที่สนะ ชุดหนึงนี้มี 6 ดวง ธรรมดานี้เป็นเครื่องกลั้นใจให้บริสุทธิ์เพิ่มขึ้น เหมือนรถหลายๆ ผลิตที่ส่งต่อไปถึงภายใน กายในภายใน ในสติปฐฐาน ๔ ก็จะเห็นภายในกาย