ข้อความต้นฉบับในหน้า
1.5.4 บทสรุปหลักศาสนา
สามัญญผลสูตรเป็นบทสรุปหลักการและวิธีการปฏิบัติในพระพุทธศาสนาที่สมบูรณ์ยิ่งสูตรหนึ่ง
เพราะสามารถสะท้อนภาพรวมแห่ง เหตุ และผล อันเป็นหัวใจของคำสอนในพระพุทธศาสนาออกมาได้
อย่างชัดเจน
“เหตุ” คือ ข้อปฏิบัติที่พระพุทธองค์ทรงบัญญัติไว้ ให้นักบวชประพฤติปฏิบัติตาม รวมทั้งต้อง
ไม่ปฏิบัติในข้อที่ทรงห้ามไว้ด้วย
“ผล” คือ สิ่งที่ผู้ปฏิบัติจะพึงได้รับจากการปฏิบัตินั้น ซึ่งมีอยู่หลายระดับ
สามัญญผลสูตรจึงมีประโยชน์อย่างยิ่งต่อนักการศาสนา รวมถึงนักบวชทั้งหลาย เพราะเป็น
หลักเกณฑ์มาตรฐานแห่งการครองตนในฐานะนักบวช ที่สามารถใช้เป็นแม่บทในการบริหารการศาสนาให้
เจริญรุ่งเรืองเป็นปึกแผ่น และยังสามารถใช้เป็นเครื่องตรวจสอบการประพฤติปฏิบัติของนักบวชเอง และ
นักบวชผู้อยู่ในความดูแล
ดังนั้น นักบวชทั้งหลายจึงจำเป็นต้องศึกษาสามัญญผลสูตรให้เข้าใจอย่างถ่องแท้ เพื่อยึดถือ
เป็นหลักปฏิบัติอย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต
ยิ่งกว่านั้น ผู้ที่มีความเข้าใจสามัญญผลสูตรอย่างถ่องแท้ ย่อมจะสามารถอธิบายหลักการและ
วิธีการสำคัญในพระพุทธศาสนาให้ผู้ที่ยังขาดความรู้ความเข้าใจในพระพุทธศาสนา หรือให้บุคคลต่างศาสนา
เข้าใจได้ในระยะเวลาสั้นๆ แม้เพียง 5 หรือ 10 นาที ถ้าเราสามารถอธิบายหลักการและวิธีการของ
พระพุทธศาสนาได้อย่างชัดเจนแล้ว ผู้ฟังที่มีปัญญาไตร่ตรอง แม้จะนับถือศาสนาอื่น ก็ย่อมจะนำสิ่งที่ได้ฟัง
ไปพิจารณาเปรียบเทียบกับหลักการและวิธีการในศาสนาของเขา ซึ่งในที่สุดอาจจะเห็นแนวทางที่จะปรับ
เข้าหากันได้ ทำให้ผู้นับถือศาสนาอื่นสามารถอยู่ร่วมกับชาวพุทธได้อย่างสันติสุข โดยปราศจากความขัดแย้ง
ซึ่งกันและกันในด้านทิฏฐิ
1.5.5 การสั่งสมบุญบารมี
สามัญญผลสูตรเหมาะสำหรับผู้ตั้งใจสั่งสมบุญบารมีเป็นอย่างยิ่ง นักสร้างบุญบารมีทั้งหลาย ถ้า
ทำความเข้าใจสามัญญผลสูตรได้เป็นอย่างดีแล้ว จะสามารถสร้างบารมีได้อย่างยิ่งยวด สามารถเดินหรือ
ปฏิบัติตามรอยบาทพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและเหล่าพระอรหันต์ทั้งหลายไปได้อย่างองอาจ ไม่มีผิดพลาด
จนบรรลุมรรคผลได้อย่างอัศจรรย์ แม้ในระหว่างที่ยังไม่บรรลุก็รู้ได้ว่า มีสิ่งใดบ้างที่ต้องระมัดระวังหรือ
ต้องปรับปรุงให้ดียิ่งๆ ขึ้นไป
จากที่กล่าวมาทั้งหมดนี้จะเห็นได้ว่า สามัญญผลสูตร เป็นพระสูตรอันมหัศจรรย์อย่างยิ่ง เพราะ
นอกจากจะชี้ทางสว่างให้แก่นักบวช และผู้ปรารถนามรรคผลนิพพานแล้ว ยังให้แนวคิดที่มีคุณค่ายิ่ง
ต่อผู้ครองเรือนโดยอเนกประการดังได้กล่าวแล้ว
บ ท ที่ 1 ค ว า ม น แ ห่ ง ส า ม ญ ญ ผ ล สู ต ร DOU 9