การหาเลี้ยงชีวิตของพระภิกษุ : หน้า 91/209

วิธีการหาเลี้ยงชีวิตด้วยเล่ห์เพทุบายของพระภิกษุ ดังได้กล่าวมาทั้ง 5 ประการนี้ ซึ่งอาจมีราย ละเอียดพิสดารมากกว่าอุทาหรณ์ที่ยกมา ล้วนถือว่าเป็นมิจฉาอาชีวะของพระภิกษุทั้งสิ้น พระภิกษุรูปใด ที่หาเลี้ยงชีพด้วยวิธีการเหล่านี้ แม้เพียงวิธีใดวิธีหนึ่งก็จัดว่า มีอาชีพไม่บริสุทธิ์ นอกจากการเลี้ยงชีพด้วยการล่อหลอกทั้ง 5 ประการดังกล่าวแล้ว ยังมีเรื่องการเลี้ยงชีพด้วย ติรัจฉานวิชา อันเป็นการละเมิดสิกขาบท ซึ่งจะได้กล่าวในหัวข้อ “ถึงพร้อมด้วยศีล” ชื่ออาบัติเกี่ยวกับอาชีพไม่บริสุทธิ์ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงบัญญัติสิกขาบทเกี่ยวกับเรื่องมิจฉาอาชีวะไว้ 6 ข้อ พร้อมทั้งระบุชื่อ อาบัติเพราะละเมิดสิกขาบทเหล่านั้นไว้ ดังนี้ 1) พระภิกษุอวดอุตริมนุสสธรรมที่ไม่มีในตน เพราะเห็นแก่อาชีวะ ต้องอาบัติปาราชิก 2) พระภิกษุชักสื่อให้ชายหญิงเป็นผัวเมียกัน เพราะเห็นแก่อาชีวะ ต้องอาบัติสังฆาทิเสส 3) พระภิกษุพูดเป็นเลศนัยกับทายกทายิกาผู้สร้างกุฏิถวายว่า พระภิกษุผู้อยู่ในวิหารของทายก ทายิกานั้นเป็นพระอรหันต์ การที่กล่าวยืนยันเช่นนั้น เพราะเห็นแก่อาชีวะ ต้องอาบัติถุลลัจจัย ปาจิตตีย์ เทสนียะ 4) พระภิกษุที่มิได้อาพาธ ขออาหารอันประณีตมาฉันเอง เพราะเห็นแก่อาชีวะ ต้องอาบัติ 5) ภิกษุณีที่มิได้อาพาธ ขออาหารอันประณีตมาฉันเอง เพราะเห็นแก่อาชีวะ ต้องอาบัติปาฏิ 6) พระภิกษุโดยทั่วไปเอ่ยปากขออาหารจากทายกทายิกามาฉันเอง ต้องอาบัติทุกกฎ การขอดังกล่าวแล้วนี้ จะเห็นว่า แม้พระภิกษุยังมิได้บริโภคก็เป็นอาบัติ คือ การละเมิดปาฏิโมกข สังวรศีล หากบริโภคแล้วย่อมเป็นการละเมิดอาชีวปาริสุทธิศีล ดังนั้นจึงเห็นได้ว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงมีบัญญัติ เพื่อป้องกันมิให้พระภิกษุประพฤติมิจฉาอาชีวะ ถ้าพระภิกษุสามารถปฏิบัติตนตามได้อย่าง เคร่งครัด ก็ย่อมจะมีการบริโภคที่บริสุทธิ์สะอาด และมีอาจาระที่น่ายกย่องบูชาเป็นอย่างยิ่ง ลักษณะอาชีพที่บริสุทธิ์ พระภิกษุที่งดเว้นจากมิจฉาอาชีวะทุกประการดังกล่าวแล้ว ย่อมถือได้ว่ามีอาชีวปาริสุทธิศีล หรือ มีอาชีพบริสุทธิ์ หรือมีกาย วาจาบริสุทธิ์ การที่พระภิกษุจะบำเพ็ญอาชีวปาริสุทธิศีลได้เต็มที่นั้น ขึ้นอยู่กับ ความเพียรพยายามในการฝึกฝนตนเองเป็นสำคัญ หากความเพียรย่อหย่อนเสียแล้ว พระภิกษุก็จะหันไป แสวงหาปัจจัยในทางไม่สมควร ความเพียรเท่านั้นที่เอื้ออำนวยให้ปัจจัยอันบริสุทธิ์เกิดขึ้นแก่พระภิกษุ ปัจจัยที่เกิดขึ้นอย่างบริสุทธิ์นั้นมีอยู่หลายทาง เช่น ปัจจัยที่ฆราวาสถวายเพราะมีความเลื่อมใส ศรัทธาในคุณของพระภิกษุ เช่น ศรัทธาในการแสดงธรรม เป็นต้น รวมทั้งปัจจัยที่เกิดขึ้นจากการบิณฑบาต 80 DOU ชี วิ ต ส ม ณ ะ