การปลูกฝังคนดีในสังคม : หน้า 161/209

หายนะ บ้างก็ก่อสงคราม ทำให้ประชาชนต้องล้มตายลงอย่างโหดร้ายทารุณ ดังที่ปรากฏในประวัติศาสตร์ และแม้ในสถานการณ์ปัจจุบันที่เกิดขึ้นในประเทศต่างๆ ทั่วโลก จากเรื่องราวอันปรากฏในสามัญญผลสูตรนี้จะเห็นว่า คนพาลแม้เพียงคนเดียว คือ พระทุศีล เทวทัต ก็สามารถก่อให้เกิดความปั่นป่วนระส่ำระสายอย่างรุนแรงขึ้นได้ ทั้งในราชอาณาจักรและศาสนจักร ในส่วนราชอาณาจักรก็คือ ทำให้พระเจ้าอชาตศัตรูทรงปลงพระชนม์พระเจ้าพิมพิสาร พระราชบิดา ซึ่งเป็นพระราชาผู้ทรงธรรม เมื่อเกิดปัญหาเช่นนี้ขึ้น ความแตกสามัคคีและความระส่ำระสายย่อมเกิดขึ้น ในหมู่ราชอำมาตย์ และส่งผลไปถึงอาณาประชาราษฎร์อย่างแน่นอน ในส่วนของศาสนจักรนั้นเล่า พระภิกษุสาวกของพระพุทธองค์บางส่วน ก็เกิดแตกแยกไปสวามิภักดิ์ ต่อพระเทวทัต ก่อให้เกิด “สังฆเภท” ขึ้นในหมู่สงฆ์ ซึ่งนอกจากจะเป็นอุปสรรคต่อการเผยแผ่พระพุทธ ศาสนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว ยังเป็นการปลูกฝังมิจฉาทิฏฐิให้แก่ประชาราษฎร์อีกด้วย ด้วยเหตุนี้จึงกล่าวได้ว่า ตราบใดที่ยังมีคนพาลอยู่ สันติสุขที่แท้จริงก็ยากที่จะบังเกิดขึ้นในโลก มีเพียงคนดีเท่านั้นที่จะยังสันติสุขที่แท้จริงให้บังเกิดขึ้นแก่โลกได้ 9.10 เหตุปัจจัยของการเป็นคนดี เราต่างก็ทราบว่า โลกจะประสบสันติสุขได้เพราะคนดี แต่จะมีวิธีการอย่างใดเล่าที่จะทำให้คนเป็น คนดี กล่าวอีกอย่างหนึ่งก็คือ มีเหตุปัจจัยอะไรบ้างที่จะทำให้คนเป็นคนดี คำว่า “คนดี” นั้น มีศัพท์ในพระพุทธศาสนาเรียกว่า “บัณฑิต” บัณฑิตอาจจะเป็นใครก็ได้ทั้งสิ้น เช่น อาจจะเป็นผู้ไม่รู้หนังสือเลย อาจจะเป็นชาวไร่ชาวนาผู้ยากจนก็ได้ แต่ต้องเป็นผู้มีจิตใจผ่องใส มีสัมมาทิฏฐิ มีโยนิโสมนสิการ อาจกล่าวให้เข้าใจได้ง่ายๆ ว่า “คนดี” ก็คือ ผู้ที่คิดดี พูดดี และทำดี ด้วยคุณธรรม เหล่านี้ คนดีจึงดำรงชีวิตอยู่อย่างถูกต้องตามทำนองคลองธรรม ไม่ทำในสิ่งที่ไม่สมควร ไม่ทำบาป ตั้งใจ ทำบุญ มีความเมตตากรุณา พร้อมที่จะเป็นกัลยาณมิตรให้ผู้อื่นเสมอ การที่คนเราโดยทั่วไปจะเป็นคนดีได้นั้น ใช่ว่าจะเป็นเองได้โดยอัตโนมัติ ขอให้ลองพิจารณาจาก ธรรมชาติโดยรอบตัว เช่น ถ้าหวังจะปลูกมะม่วงที่ให้ผลดีมีรสอร่อยสักต้นหนึ่ง จะต้องประกอบเหตุ มากมายหลายอย่าง นับตั้งแต่ คัดเลือกมะม่วงพันธุ์ดี ปลูกลงในดินดี ต้องคอยรดน้ำ พรวนดิน ใส่ปุ๋ย และกำจัดวัชพืชที่ขึ้นแทรกแซง ครั้นถึงเวลาที่มะม่วงออกช่อ ก็จะต้องคอยฉีดน้ำ ฉีดยากันแมลงที่จะมา กัดกินดอก เมื่อมะม่วงออกผลแล้ว ถ้าจะให้ได้ผลดีเลิศ ก็จำต้องหาวัสดุที่สมควรมาห่อผลมะม่วงไว้ ฉะนั้น จึงเห็นได้ว่า การที่ผู้ปลูกมะม่วงจะได้รับผลดีตามที่คาดหวังไว้ มิใช่นั่งรอนอนรออยู่เฉยๆ แต่จะต้องลงมือ ประกอบเหตุมากมายหลายอย่าง ข้อนี้ฉันใด การปลูกฝังอบรมคนให้เป็นคนดีก็ฉันนั้น คือจะต้องเริ่มอบรม 150 DOU ชี วิ ต ส ม ณ ะ