พระเทวทัตและอชาตศัตรูราชกุมาร : หน้า 28/209

วันหนึ่ง ขณะที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าประทับนั่งทรงแสดงธรรม อยู่ท่ามกลางพุทธบริษัท และ พระราชาจากเมืองต่างๆ พระเทวทัตได้เข้าไปกราบทูลขอปกครองสงฆ์แทนพระพุทธองค์ โดยอ้างเหตุผลว่า พระพุทธองค์ทรงชราภาพแล้ว ถึงเวลาที่ควรจะทรงพักผ่อนให้สบาย แม้พระพุทธองค์จะทรงปฏิเสธ พระ เทวทัตก็ยังดึงดันกราบทูลซ้ำถึง 3 ครั้ง การปฏิเสธในครั้งที่ 3 พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า “ดูก่อนเทวทัต แม้แต่สารีบุตรและโมคคัลลานะ เรายังไม่มอบภิกษุสงฆ์ให้ ไฉนจะพึงมอบให้เธอผู้ เช่นซากศพ ผู้บริโภคปัจจัย เช่นก้อนเขฬะ (น้ำลาย) เล่า” ตั้งแต่นั้นมา คำปฏิเสธและคำตำหนินี้ ทำให้พระเทวทัตขุ่นเคืองยิ่งนัก และผูกใจอาฆาตพระสัมมาสัมพุทธเจ้า 2.4 อชาตศัตรูราชกุมารทรงกระทำปิตุฆาต พระเทวทัตได้หมั่นไปเฝ้าอชาตศัตรูราชกุมาร แล้วถวายคำแนะนำยุยงเนืองๆ ว่า สมัยก่อนคนเรา อายุยืน แต่สมัยนี้คนอายุสั้น ด้วยเหตุนี้อชาตศัตรูราชกุมารอาจจะสิ้นพระชนม์เสียก่อนที่จะได้ขึ้นครองราชย์ ก็ได้ ดังนั้นพระองค์จึงน่าจะปลงพระชนม์พระราชบิดา แล้วยึดครองราชสมบัติเสีย ส่วนตนเองก็จะปลง พระชนม์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้วปกครองสงฆ์แทนเสียเอง ด้วยเหตุที่อชาตศัตรูราชกุมารทรงหลงเลื่อมใสพระเทวทัตอย่างสุดพระทัยเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว จึงทรงสำคัญผิดว่า พระเทวทัตคงจะรู้ความจริงว่าพระองค์จะอายุสั้น จึงทรงเชื่อและคิดทำตามคำยุยงนั้น วันหนึ่งทรงเห็นช่องสบโอกาส จึงเหน็บกริชแนบพระอุระ มุ่งเข้าไปปลงพระชนม์พระราชบิดา อย่างไรก็ดี แม้จะเชื่อถือพระเทวทัตมากมายเพียงไรก็ตาม แต่ด้วยความผูกพันเกรงกลัวในฐานะ พระโอรสที่ทรงมีต่อพระราชบิดา อชาตศัตรูราชกุมารก็ไม่อาจสะกดความหวาดหวั่นสะดุ้งกลัวไว้ได้ ทรง ส่ออาการเป็นพิรุธ ครั้นเมื่อถูกเหล่ามหาอำมาตย์จับได้ อชาตศัตรูราชกุมารจึงทรงสารภาพความจริงว่า ทรงประสงค์จะปลงพระชนม์พระราชบิดาเพื่อราชสมบัติ ตามคำแนะนำของพระเทวทัต มหาอำมาตย์เหล่านั้นมีความเห็นแตกแยกออกเป็น 3 พวก คือ พวกที่หนึ่งเห็นว่า ควรปลง พระชนม์อชาตศัตรูราชกุมาร และฆ่าพระเทวทัตกับพระลูกศิษย์ทั้งหมดเสีย พวกที่สองเห็นว่า ไม่ควร ฆ่าพระผู้ไม่มีส่วนร่วมกระทำผิด ควรฆ่าเฉพาะพระเทวทัต และปลงพระชนม์อชาตศัตรูราชกุมารก็พอ ส่วน พวกที่สามเห็นว่า ควรกราบทูลเรื่องทั้งหมดนี้ให้พระเจ้าพิมพิสารทรงทราบ และขอให้อยู่ในพระราชวินิจฉัย ของพระองค์เอง ผลปรากฏว่า พวกที่สามเป็นฝ่ายชนะ จึงพากันนำอชาตศัตรูราชกุมารเข้าเฝ้าพระเจ้า พิมพิสาร พร้อมทั้งกราบทูลเรื่องราวทั้งหมดให้ทรงทราบ - สังฆเภทขันธกะ, พระวินัยปิฎก จุลวรรค ทุติยภาค, มก. เล่ม 9 ข้อ 361 หน้า 282 บ ท ที่ 2 ที่ ม า แ ห่ ง ส า ม ญ ญ ผ ล สู ต ร DOU 17