โทษของการคบคนพาลและคุณค่าของกัลยาณมิตร : หน้า 156/209

คำตอบก็คือ “การคบเพื่อนเลว หรือคบคนพาล ชักนำไปสู่ความหายนะเช่นนั้น” เหล่าวัยรุ่น ที่คบคนพาลดังกล่าวแล้ว แม้ไม่ทราบว่าตนจะต้องเสวยวิบากกรรมอย่างไรในภพชาติต่อไป แต่สภาพชีวิต ที่พวกเขาและครอบครัวของเขาต้องเผชิญในปัจจุบันชาติ ก็คือความทุกข์แสนสาหัส พอที่จะเรียกได้ว่า “ตกนรก” ทีเดียว ตัวอย่างสำคัญอีกตัวอย่างหนึ่ง ซึ่งเกิดขึ้นในครั้งพุทธกาล อันเป็นที่มาแห่งสามัญญผลสูตรนี้ ย่อมชี้ชัดถึงมหันตโทษของการคบคนพาล ทั้งนี้เพราะจากหลักฐานที่ปรากฏ การที่พระเจ้าอชาตศัตรูทรง ปฏิบัติการเลวร้าย ไม่ว่าจะเป็นการปลงพระชนม์พระราชบิดา หรือการให้ความร่วมมือกับพระเทวทัต ในการลอบทำร้ายพระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ตาม ล้วนแต่ทรงทำตามคำเสี้ยมสอนของพระเทวทัตทั้งสิ้น กว่าพระเจ้าอชาตศัตรูจะได้สำนึกในบาปใหญ่หลวงที่ทรงกระทำไป ทุกสิ่งทุกอย่างก็สายเกินแก้ แม้ ภายหลังต่อมา จะทรงมีโอกาสเข้าเฝ้าทูลถามปัญหา และสดับพระธรรมเทศนาจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จนเข้าพระทัยดีแล้ว จึงทรงกราบทูลขอขมาต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ยิ่งกว่านั้น ยังทรงขอถึงพระรัตนตรัย เป็นที่พึ่งที่ระลึก และทรงทำนุบำรุงพระพุทธศาสนาอย่างยากที่จะหาผู้ใดเสมอเหมือน แม้หลังพุทธปรินิพพาน พระองค์ก็ยังทรงอุปถัมภ์การสังคายนาพระไตรปิฎกครั้งแรกอีกด้วย ถึงกระนั้นก็ตาม พระเจ้าอชาตศัตรูก็ ยังต้องเสวยวิบากกรรมในนรกอยู่อีกหลายหมื่นปี จากกรณีของพระเจ้าอชาตศัตรูนี้ กล่าวได้ว่าการคบคนพาลนอกจากจะมีผลถึงขั้นปิดสวรรค์ ปิด นิพพานแล้ว ยังมีโทษถึงตกนรกอีกด้วย ด้วยเหตุนี้พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงตรัสว่า “ผู้เที่ยวสมาคมกับคนพาล ย่อมเศร้าโศกสิ้นกาลนาน” และ “เมื่อคบหาคนพาล ย่อมมีแต่ความฉิบหาย” 9.7 คบกัลยาณมิตรมีโอกาสบรรลุนิพพาน คนเราทุกคนไม่มีใครจะสามารถยืนหยัดมีชีวิตอยู่ตามลำพังตนเองผู้เดียวได้ นับตั้งแต่เกิด ก็มีมารดา บิดาคอยเลี้ยงดู อบรมสั่งสอน ให้คำปรึกษาแนะนำ ตลอดจนส่งเสริมให้ได้รับการศึกษาอย่างดีที่สุด ตาม ศักยภาพทั้งของเราและของท่าน เมื่อเราออกจากบ้าน ไม่ว่าจะอยู่ในฐานะที่เป็นเด็ก ผู้ใหญ่ นักเรียน นักศึกษา หรือผู้ประกอบการงานอาชีพ เราก็จำเป็นต้องคบหาสมาคมกับบุคคลอื่นๆ อีกมากมาย พระสัมมา สัมพุทธเจ้าทรงแบ่งบุคคลต่างๆ ซึ่งโดยทั่วไปแต่ละคนจำเป็นต้องติดต่อเกี่ยวข้องด้วยออกเป็น 6 ประเภท คือ (1) มารดาบิดา (2) ครูอาจารย์ (3) บุตรภรรยา (4) มิตรสหาย (5) คนใต้บังคับบัญชา (6) พระสงฆ์ หรือ สมณพราหมณ์ 1 ขุ. ธ. 25/25/42 - หลิททราคชาดก ขุ. ชา. 27/1290/265 บ ท ที่ 9 บ ท ส่ ง ท้ า ย DOU 145