สัปปุริสทาน และวิธีการทำทานอย่างสมบูรณ์ : หน้า 63/226

สัปปุริสทาน อย่างที่ 3 ยังมีการให้ของคนดีอีกอย่างหนึ่ง ซึ่งพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ใน ปฐมสัปปุริสสูตร มี 8 ประการ ดังนี้ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สัปปุริสทาน 8 ประการนี้ 8 ประการเป็นไฉน คือ ให้ของสะอาด 1 ให้ตามกาล 1 เลือกให้ 1 เมื่อให้จิตผ่องใส 1 ให้ของประณีต 1 ให้ของสมควร 1 ให้เนืองนิตย์ 1 ให้แล้วดีใจ 1 ดังนั้น เมื่อเราทำทาน นอกจากจะต้องทำให้ครบองค์ประกอบทั้ง 3 ประการ คือวัตถุบริสุทธิ์ เจตนาบริสุทธิ์ (ทั้งก่อนให้ กำลังให้ และหลังให้) และบุคคลบริสุทธิ์ (ทั้งผู้รับและผู้ให้) แล้ว ยังต้องทำด้วยความ ชาญฉลาด คือให้ตามแบบอย่างของสัตบุรุษด้วย ทานที่ให้จึงจะชื่อว่าได้บุญมาก 3.4 วิธีการทําทาน เงื่อนไขที่จะทำให้การทำทานแต่ละครั้งมีความสมบูรณ์พร้อม คือทำแล้วได้ผลบุญมาก จะมี องค์ประกอบสำคัญๆ อยู่หลายประการ เช่น ในเบื้องต้นต้องมีศรัทธา มีไทยธรรม และมีผู้รับทาน โดยเฉพาะ ที่เป็นทักขิไณยบุคคล ผู้เป็นเนื้อนาบุญอันเลิศ ดังที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ใน สัมมุขีสูตร ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เพราะความพร้อมหน้าแห่งวัตถุ 3 กุลบุตรผู้มี ศรัทธา ย่อมได้บุญมาก วัตถุ 3 คืออะไร คือ ศรัทธา ไทยธรรม และทักขิไณยบุคคล เพราะความพร้อมหน้าแห่งวัตถุ 3 นี้แล กุลบุตรผู้มีศรัทธาย่อมได้บุญมาก” นอกจากองค์ประกอบสำคัญทั้งสามนั้นแล้ว ยังมีสิ่งสำคัญอื่นอีก เช่น กำหนดเวลาที่จะทำทานได้ (กาลทาน) เจตนาและกิริยาอาการที่เราให้ เป็นต้น ซึ่งองค์ประกอบเหล่านี้ บางครั้งไม่อยู่ในขอบเขตที่ เราสามารถกำหนดเองได้ เช่น อยากถวายผ้ากฐิน แต่ยังไม่ถึงกาล หรืออยากทำทาน แต่ได้ผู้รับไม่มีศีล เป็นต้น อย่างไรก็ตาม เพื่อให้ทานที่เราทำไปได้บุญมากที่สุด ก็ควรเตรียมตัวของเราเองให้พร้อมไว้ โดยเมื่อจะทำทานครั้งใด ก็ให้ทำไปตามลำดับดังนี้ คือ 3.4.1 ตั้งใจ ทำเจตนาของเราให้บริสุทธิ์ก่อนที่จะทำทาน ด้วยการระลึกนึกถึงคุณของพระรัตนตรัย และคุณประโยชน์ของการทำทาน ที่ทำให้เราชนะความตระหนี่ในใจของเราได้ เป็นการชำระใจให้ สะอาด บริสุทธิ์ ปลูกจิตให้เลื่อมใสศรัทธา และปีติยินดีอย่างเต็มที่ว่าเราจะได้ทำทานในครั้งนี้ 2 ปฐมสัปปุริสสูตร, อังคุตตรนิกาย อัฏฐกนิบาต, มก. เล่ม 37 ข้อ 127 หน้า 488. สัมมุขีสูตร, อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต, มก. เล่ม 34 ข้อ 480 หน้า 191. 52 DOU ท ที่ 3 ก า ร ท า ท า น บ ท ท สม บูรณ์ แ บ บ น ที่ ส.