ข้อความต้นฉบับในหน้า
11.2 อานิสงส์ของการเจริญภาวนา
การฝึกใจให้เกิดสมาธิ โดยทำใจให้หยุดนิ่งอยู่ภายในกลางกายนี้ มีอานิสงส์ที่สำคัญ 5 ประการ คือ
1. ได้เข้าถึงความสุขที่แท้จริง
2. ได้ฌานสมาบัติ
3. ได้วิปัสสนา
4. ได้นิโรธสมาบัติ
5. ได้ภพอันวิเศษ คือ อายตนนิพพาน
11.2.1 ได้เข้าถึงความสุขที่แท้จริง
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า “สุขอื่นจากความสงบย่อมไม่มี”
สุดยอดปรารถนาของมนุษย์ทั้งหลาย คือ ความสุข สมาธิสามารถทำให้เราเข้าถึงความสุขที่แท้จริง
ซึ่งเป็นยอดปรารถนาของมนุษย์ทุกคนได้ ไม่ว่าจะอยู่ในอิริยาบถใดก็ตาม สมาธิเป็นจุดกลางเชื่อมโยง
ในอิริยาบถหรือกิจกรรมต่างๆ เมื่อหยุดใจเข้าไปอยู่กับเนื้อกับตัวของเรา ในกึ่งกลางกายที่ยาววา หนาคืบ
กว้างศอกของเราแล้ว เราจะพบความอัศจรรย์ ว่าแหล่งกำเนิดแห่งความสุขทั้งมวลที่เราปรารถนานั้น
อยู่ตรงนี้เอง และที่นี่ยังเป็นที่ตั้งที่แท้จริงของใจอีกด้วย
เมื่อเราได้พบความสุขที่เราเฝ้าแสวงหานั้นแล้ว เราจะเปรียบเทียบได้ว่าสิ่งที่เราเคยพบเจอมานั้น
มันเป็นแค่เพียงความสนุก หรือความเพลินเพียงชั่วครั้งชั่วคราว วูบวาบแล้วก็หายไป ถ้าจะเป็นความสุข
ก็เป็นได้เพียงความสุขเล็กๆ น้อยๆ เท่านั้นเอง ไม่ใช่ความสุขอันยิ่งใหญ่หรือที่เราปรารถนา เราจะสังเกตได้
ว่าเราเบื่อง่าย ไม่ว่าจะได้ของถูกใจ คนถูกใจ หรืออะไรต่างๆ ที่ถูกใจก็ตาม จะถูกใจเพียงชั่วครั้งชั่วคราว
ไม่นานก็เบื่อหน่าย จะแสวงหาของในอุดมคติหรือคนในอุดมคติที่จะทำให้เราได้เข้าถึงความสุขที่แท้จริง
ถึงความเต็มเปี่ยมในชีวิตอย่างสมบูรณ์ 100 เปอร์เซ็นต์นั้นเป็นเรื่องยาก เพราะฉะนั้นจะสังเกตได้ว่าเมื่อเรา
ยังไม่พบความสุขที่แท้จริง ใจก็จะเปลี่ยนแปลงไปเรื่อยๆ การเปลี่ยนแปลงนั้น ก็คือการแสวงหานั่นเอง
แสวงหาในสิ่งที่ดีกว่า ประณีตกว่า ประเสริฐกว่า จนกระทั่งถึงที่สุดแล้วไม่ต้องแสวงหาอีก คือ การเข้าถึง
ความสุขที่แท้จริง
แต่เนื่องจากความรู้ของเรามีจำกัด เมื่อเกิดมาในโลกแล้วเห็นใครครอบครองสิ่งใด ก็มักจะคิดว่าสิ่ง
นั้นเป็นสิ่งที่ทำให้เข้าถึงความสุขที่แท้จริงได้ เราจึงอยากได้ อยากมี อยากเป็นอย่างนั้น ทุ่มเททั้งชีวิต
เพื่อแสวงหาอย่างนั้น โดยเข้าใจผิดว่าสิ่งนั้นจะให้ความสมบูรณ์แก่ชีวิต เมื่อพบแล้วไม่นานก็เบื่อ
พอเบื่อก็เปลี่ยนแปลงแสวงหากันต่อๆ ไป สิ่งที่พบเจอนั้นก็เป็นความสุขเพียงนิดเดียว แต่มีทุกข์มาก
ต้องคอยแก้ปัญหาต่างๆ นานา นี้คือสัญญาณที่แสดงให้เรารู้ว่า เรายังไม่พบของจริง
ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท สุขวรรค, มก. เล่ม 42 ข้อ 25 หน้า 360.
บทที่ 11 วั ต ถุ ประสงค์ และ อานิสงส์ การเจริญภาวนา DOU 195