การรักษาศีลและการเจริญภาวนาในชีวิต : หน้า 22/226

ทั้งการกระทำและคำพูดได้ บุคคลนั้นย่อมได้ชื่อว่าเป็นผู้ไม่ก่อศัตรู จะเป็นผู้มีมิตรดี และประสบความสุข ในบั้นปลาย ซึ่งเรียกว่า การรักษาศีล ที่กล่าวมานั้นถือเป็นข้อปฏิบัติในการควบคุมกายและวาจาให้เป็นปกติ ให้สงบจากสิ่งที่เป็นบาป อกุศลทั้งปวง ซึ่งการที่จะควบคุมกายและวาจาให้สงบระงับอย่างได้ผลนั้น อยู่ที่การควบคุมใจให้สงบเสียก่อน เพราะการกระทำและคำพูดจะปรากฏออกมาเป็นอย่างไรนั้น ขึ้นอยู่กับใจเป็นสำคัญ หากว่าใจดี สิ่งที่ออกมาทางกายและวาจาก็จะดีตามไปด้วย ใจนั้นควบคุมกายอีกชั้นหนึ่ง ดังคำกล่าว ว่า “ใจเป็นนาย กายเป็นบ่าว” ดังนั้น การที่จะควบคุมใจให้สงบนิ่งนั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ว่าต้องเจริญภาวนา คือ การนำ ใจที่เคยซัดส่ายไปในอารมณ์ต่างๆ ที่ไปติดอยู่กับคน สัตว์ หรือสิ่งของภายนอก นำกลับเข้ามาไว้ภายในตัว ที่ศูนย์กลางกาย ให้ใจได้กลับเข้ามาสู่ฐานที่ตั้ง ที่เป็นแหล่งกำเนิดความสุขที่แท้จริง ใจก็จะสงบ นิ่ง เบิกบาน ผ่องใส ส่งผลให้ความคิดความเห็นออกมาในทางที่ดี เหมาะสมที่จะนำไปใช้ควบคุมกายและวาจาได้ ผลก็คือ การกระทำทางกายและวาจาก็จะออกมาในทางดีด้วย เราเองก็มีความสุข และเป็นสุขทางใจที่พิเศษกว่า สุขไหนๆ เป็นสุขที่อยู่เหนือความสะดวกสบายจากเครื่องอำนวยความสะดวกต่างๆ สุขที่เกิดจากความ เพลิดเพลิน จากการได้ท่องเที่ยวไปยังสถานที่อันน่ารื่นรมย์ก็เทียบไม่ได้ เป็นสุขที่แสวงหาได้จากการหยุด ใจให้นิ่งเท่านั้น และยังพร้อมที่จะมอบความสุขนี้เผื่อแผ่ไปยังบุคคลรอบข้าง ให้ได้รับความสุขเหมือนกับ เราไปด้วย การกระทบกระทั่งใจกันย่อมไม่เกิดขึ้น มนุษย์ก็จะอยู่ร่วมกันในสังคมอย่างสงบสุข และเมื่อเกิด การกระทำเช่นนี้มากขึ้นในทุกๆ มุมโลก ชาวโลกก็จะอยู่ร่วมกันอย่างเป็นสุข สันติภาพก็ย่อมบังเกิดขึ้นในโลก ซึ่งเรียกว่า การเจริญภาวนา ดังนั้น ทั้งทาน ศีล ภาวนา จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งต่อการบรรลุเป้าหมายชีวิตในระดับต้น เป็น สิ่งที่ผู้หวังความสุขที่แท้จริงต้องประพฤติปฏิบัติให้เกิดขึ้นให้ได้ • เป้าหมายบนฟ้า เป้าหมายชีวิตในระดับต่อมา คือ เป้าหมายระดับกลาง หรือเรียกว่าเป้าหมายบนฟ้า เป็นเป้าหมายในระดับที่สูงขึ้นมาจากเป้าหมายบนดิน เป้าหมายบนฟ้านี้มีความสำคัญต่อชีวิตของทุกๆ คน เพราะชีวิตของเราไม่ได้จบลงตรงที่เชิงตะกอน ชีวิตหลังความตายนั้นมีอยู่ หรือกล่าวอีกนัย หนึ่งว่าตายแล้วไม่สูญ แม้หลับตาลาจากโลกนี้ไปแล้ว ก็ยังมีโลกหน้ารอคอยอยู่อีก ดังนั้นชีวิตในปรโลกจะ เป็นอย่างไร จะดีหรือไม่ดี จะเป็นสุขหรือทุกข์ทรมาน ย่อมขึ้นอยู่กับการกระทำของเราในปัจจุบันนี้ บทที่ 1 ค ว า ม สั ม พั น ธ์ ข อ ง ม นุ ษ ย์ กับ วิถี ชี วิ ต DOU 11