แผนการสอนวิชาบาสโลวายากรณ์ : หน้า 163/278

ฉบับดำเนินงานจังหวัด/ปานลา ๒๑ ปี (๒๕๕๔-๒๕๕๙) ๑๔๓ แผนการสอนวิชาบาสโลวายากรณ์ หน่วยที่ ๔ เรื่อง ตาผสัตว์ดิษฐิ, ปกติทัษฐิ, สังยาภัษฐิ, ปรุงทัษฐิ, วิภาคทัษฐิ เวลาทำการสอน ๓ คาบ สาระสำคัญ ตัวยิ่งหรือมีปัจจัย ๓ ตัว คือ วิ, ส, อิ, อี, ๓ ร, วนฺฑู, มนฺฑู ณ ใช้ลงแทน "อุดิ ศัพท์" แปลว่า "อยู่" เรียกว่า "ตาผสัตว์ดิษฐิ" ตัวยิ่งที่มีปัจจัยเดียว คือ เมย ปัจจัย ใช้ลงแทน "ปกติ ศัพท์" แปลว่า "เป็นที่เต็ม" เรียกว่า "ปกติทัษฐิ" ตัวยิ่งที่มีปัจจัย ๔ ตัว คือ ติ, ก, สุ, มฺ, อิ, ใช้ลงแทน "ปูรณ ศัพท์" แปลว่า "เป็นที่เต็ม" เรียกว่า "ปูรณทัษฐิ" ตัวยิ่งที่มีปัจจัยเดียว คือ ก ปัจจัย ใช้ลงแทน "ปริมาณ ศัพท์" แปลว่า "การกำหนดนับ" เรียกว่า "สังยาภัษฐิ" ตัวยิ่งที่มีปัจจัย ๒ ตัว คือ ธฺ, โส, ใช้ลงแทน "วิภาค ศัพท์" แปลว่า "แจก,จำแนก, ส่วน" เรียกว่า "วิภาคทัษฐิ" ตัวยิ่งทั้งหมด ๖ ประเภท ดังกล่าว คือ ตาทสัตติติดิษฐิ ๑ ปกติทัษฐิ ๑ ปูรณทัษฐิ ๑ สังยาภัษฐิ ๑ วิภาคทัษฐิ ๑ จัดอยู่ในประเภทของ "สามัญ-ทัษฐิ" จุดประสงค์ ๑. เพื่อให้นักเรียนได้เรียนรู้ กำหนดและวิธีการนั่ง ตัวยิ่งดิษฐิ, ปกติทัษฐิ, สังยาภัษฐิ และ วิภาคทัษฐิ ได้อย่างถูกต้อง ๒. เพื่อให้นักเรียนสามารถจัดรูปเวิร์คเพื่อคำนวณตามแบบของตัวยิ่งดิษฐิ, ปกติทัษฐิ, สังยาภัษฐิ และวิภาคทัษฐิได้อย่างถูกต้อง