ความแตกต่างระหว่างอาเทสและกริยา : หน้า 242/278

วิชามาตรไวยากรณ์ สนพ. ความแตกต่างระหว่างอาเทสกิบิวการ อาเทส กับ กริยา มี่ความแตกต่างกันดังนี้ อาเทสนั้น คือตรงเลย เป็น พยัญชนะ คือตรง อิ เป็น ย เช่น อุดิ+อาคาร เป็น อุดาคาร, แปล อ เ เป็น ย เช่น เต+อสุส เป็น เตอสุส, แปล อู เป็น ย เช่น พุ+อาพาริโอ เป็น พุอาริโอ. ส่วนวิกาการนั้น ทำสรให้เป็นระ ให้เพราะจากรูปเดิม คือ เอา อิ เป็น เอย O เอ อู เป็น โอ เช่น มุ่ง+อาโล เป็น มุ่งโอลโอ. ๔. ปกติ (ปกติสารสนธิ) วิธีการทำไมปลกไปจากเดิม คือ สะเดิมเป็นอย่างไร ก็ให้ตรงอย่างนั้น เป็นแต่จะตรงกันกับสะเดิมไปต่อกันเท่านั้น เช่น โท+อิม ก็ลงเป็น โทอิม, มจุโร+ปิ เป็น มจุโรปิ เป็นต้น ๕. ทิโม (ทีมหสรณะ) มี ๒ อย่าง คือ ทีมหสรณะ ๑ ทีมหสรณะ ๑ ดังนี้ การทีมหสรณะนั้น มีวิธีการดังนี้ ๖.๓ ถ้าสะดวกอยู่เบื้องหลัง ก็จะสะดวกอยู่เบื้องหน้า เช่น กิุ+อิ เป็น กิุอิ, สะ+อุ+ติ เป็น สะ+อุ+ติ เป็นต้น ๖.๒ แม้พยัญชนะอยู่เบื้องหลัง ก็จะสะดวกได้ เช่น มุ่ง+อา เป็น มุ่งอา, ขนต+อปรม เป็น ขนตอปรม เป็นต้น การทีมหสรณะนั้น มีวิธีการดังนี้ ๖.๓ มีวิธีการตรงกันข้ามกับทีมหสรณะ คือ ต้องลบสะนะเดีย แล้วทีมหสรณะ เช่น สุนทร+อิฤ เป็น สุนทร, จ+อุยก เป็น อุย, เป็นต้น ๗. รุงสู่ (รหัสสรรสนธิ) นั้น ถ้าพยัญชนะอยู่เบื้องหลัง รหัสคือทำสะนะ เมื่ิโพ้ให้มีเสียงดังได้ง่าย เช่น โกวา+นาม เป็น โกวานาม, แม่ เอ แห่ง เอว คำพูดอยู่เบื้องหลัง ก็จะสะะเบือนหน้าให้ดุเดือดกัน เช่น ยน+เอา เป็น ยูริว, ตก+เอว เป็น ตกิว เป็นต้น