ทานคืออะไร: ความสำคัญและประเภทของการให้ทาน : หน้า 155/433

๑๓๐ มงคลที่ ๑๕ ทานคืออะไร? ทาน แปลว่า การให้ หมายถึง การสะสมสิ่งของของตน เพื่อเป็นประโยชน์แก่ผู้อื่นด้วยความเต็มใจ การให้ทาน เป็นพื้นฐานความดีของมนุษยชาติ และเป็นสิ่งที่ขาดเสียมิได้ในการจรรโลงสันติสุข พ่อแม่ ถ้าไม่ให้ทาน คือไม่เลี้ยงเรามา เราเองก็ตายเสียตั้งแต่เกิดแล้ว สามีภรรยา หากทรัพยได้ไม่มั่นคง ก็บ้านแตก ครูอาจารย์ ถ้าไม่ให้ทาน คือไม่ถ่ายทอดวิชาความแก่เราก็โง่ดักดาน คนเรา ถ้ากระโจนแล้วไม่ให้อภัยทานกัน โลกนี้ก็เป็นกวิุด ชีวิตของคนเราจึงดำรงอยู่ได้ด้วยทาน เราโทษได้ก็เพราะทาน เรามีความรูในด้านต่าง ๆ ก็เพราะทาน โลกนี้จะมีสันติสุขได้ก็เพราะทาน การให้ทานจึงเป็นสิ่งจำเป็น และมีคุณประโยชน์อย่างใหญ่หลวงต่อมนุษยชาติ ปะ เอกของทาน ๑. อามิสทาน คือการให้วัสดุสิ่งของเป็นทาน ๒. ธรรมทานหรือวิทยาทาน คือการให้ความรู้เป็นทาน ถ้าเป็นความรู้ทางโลก เช่น ให้ศิลปวิทยาการต่าง ๆ เรียกว่า วิทยาทาน หากเป็นความรู้ทางธรรม เช่น สอนให้ละชั่ว ประพฤติดี ทำใจให้ผ่องใส เรียกว่า ธรรมทาน ๓. อภัยทาน คือการละอารมณ์โกรธเป็นทาน ให้ถ้อย ไม่นองเวร สละอารมณ์โกรธพายบากให้ขาดออกจากใจ การให้ธรรมะเป็นทาน ถือว่าเป็นการให้ทานที่ได้บุญสูงสุด มีคุณค่ากว่าการให้ทานทั้งปวง เพราะทำให้ผู้อื่นมีปัญญา เท่านั้นก็เสร็จสมบูรณ์ไปได้บุญจานทั้งหมด คำกล่าวนี้และชาติเดียว ไป ส่วนทานชนิดอื่น ๆ ผู้รับได้บุญแล้วไม่ซ้ำกันต่อสิ้นไป