มงคลที่ ๒๑: การศึกษาเกี่ยวกับภูมิแห่งความสุขในพระพุทธศาสนา : หน้า 327/433

3026 มงคลที่ ๒๑ ทั้ง ๔ ภูมิ นี้ รวมเป็นประเภทใหญ่ ๆ ได้ ๒ ประเภท คือ โลกิยภูมิ ได้แก่ ๑. กามวจรภูมิ ๒. รุปาวจรภูมิ ๓. อรุปาวจรภูมิ โลกุตตรภูมิ ได้แก่ ๕. โลกุตตรภูมิ ในขั้นโลกลีญภูมิ นี้ มีสุขมิคทุกข์ละลานไกลกันไป และมีการย้ายถ่ายเทขึ้นลงได้ ผู้ที่อยู่ในอรูปวจรภูมิถ้าไม่ตั้งใจปฏิบัติธรรม ประเทศกาล อาจตกลงมาอยู่ในกามวจรภูมิได้ ผู้ยู่ในกามวจรภูมิ ถ้าตั้งใจทามอาจเลื่อนฝากไป รูปวจรภูมิหรืออรูปวจรภูมิได้ เลื่อน ๆ ไปเลื่อนมาได้ตามบุญกุศลและตามผลของการปฏิบัติธรรมของตน และในขั้นโลกลีญภูมิ นี้ จะมีความสุขลสุอย่างโลภี่ ยังมีทุกขะระค อยู่ เหมือนอย่างที่เราเจอกัน มีลูกมีครอบครัวก็คิดว่าจะสุข พอจริงก็มีเรื่องกลุ่มใจให้ทุกข์ได้ เหมือนในเวลาหน้าร้อนคิดว่าหนาวฝนจะสุข พอถึงหน้า ฝนก็หวังว่าหน้าหนาวจะสบาย เลยไม่ทราบว่าสุขที่แท้จริงอยู่ที่ไหน พระท่านเปรียบความสุขทางโลกลี้ญภูมิว่าเหมือนพายแดก เราคงเคย เจอกัน ในหน้าร้อนมอง ไปบนถนนนก จะเห็นพายแดตกระยับอยู่ในอากาศเต็มไปหมด หรือเห็นเหมือนมีน้ำยุบบนผิวถนน แต่พอเข้าใกล้ไปดูคลับ ไม่เห็นมีอะไร สุขทางโลกลี้ญภูมิเหมือนกัน หวังไว้แต่จะเจอสุข แต่พอเจอจริงกลับกลายเป็นทุกข์รำ ๆ ไป ด้วยเหตุนี้จุดของคนที่ตกอยู่ในโลกลี้ญภูมิ ทางพระพุทธศาสนาท่านจึง ให้ว่า สังสารจิต แปลว่า จริงวิ่ง วิ่งสนุนไปเวียนมา จะวิ่งไปไหนละ ก็ วิ่งตะครุบสุขนะสิ แต่สุขโลกลี้ญมันเป็นสุขกลัปลดหลอกหลอน จิตก็เลยกลัปลอกไปด้วย ประการสำคัญคือ สุขโลกลี้ญมันหนีไป พอเราทันมันก็หนี... เมื่อ มันหนีเราก็ตาม แล้วก็ดามไม่ทันสักที