ความหมายและลักษณะของสันโดษ : หน้า 239/433

๒๑๑ มงคลที่ ๑๔ ส นิ โ ด ช ค อะไร ? สันโดษ มาจากภาษบาลีว่า สันโตสะ สัน แปลว่า ตน โดษะ แปลว่า ยินดี สันโดษจึงแปลว่า ยินดี ชอบใจ พอใจ อิ่มใจ จุใจ สุขใจ กับของของ ตน ความหมายโดยย่อคือ ให้รู้จักพอ รู้จักประมาณ เรื่องสันโดษนี้ เป็นเรื่องหนึ่งที่ผู้เข้าใจผิดกันมาก เข้าใจว่าสันโดษทำให้ยากจนบ้างล่ะ เข้าใจว่าฉันโดนทำให้เกี่ยวข้องบางล่ะ เข้าใจว่าสันโดษ ขัดขวางความเจริญบ้างล่ะ ขอให้เรามาพิจารณากันต่อไปว่าความเข้าใจของคน ทั้งหลายนันเป็นจริงหรือไม่ ลักษณะสันโดษที่แท้จริงเป็นอย่างไร มีคุณหรือโทษ ลักษณะของความสันโดษ ผู้ที่เข้าใจว่าเป็นผู้มีความสันโดษ จะต้องประกอบด้วยลักษณะ ๓ อย่าง ดังต่อไปนี้ คือ ๑. สถานสันโดษ ยินดี กับของของตน ๒. สันเตนสันโดษ ยินดี กับสิ่งที่ได้มา ๓. สมนา สันโดษ ยินดี โดยใจเสมอ ยินดี กับของของตน หมายถึง ยินดี กับสิ่งที่ตนมีอยู่แล้ว พอใจ กับ ของของตนไม่าว่าจะเป็นพ่อแม่ของเรา ลูกเมียของเรา งานของเรา ประเทศชาติ ของเรา ถึงจะมีย่อมร่องอย่างไรก็ตาม แก้ไขกันไปให้ดีขึ้น ไม่คิดว่า ว่า จะแย่งเอาของคนอื่นเขามาเป็นของตน ช่างชอบรองเท้าริมถนนมีความพอใจในงานของตน ตั้งใจทำงานด้วย ความยึดมั่นในรอบคอบละเอียดย่อเป็นที่ติดใจของลูกค้า สามารถเก็บกลิ่น รอบริเวณละเล็กละน้อยจนตั้งตัวได้ กิจการขยายใหญ่โตมีตัวอย่างให้เห็น บุคคลเมื่อพอใจในสิ่งใด เขาจะก้าวหน้าอย่างไม่หยุดยั้งในสิ่งนั้น