ความหมายและคุณสมบัติของสมณะ : หน้า 291/433

266 มงคลที่ 29 คนที่เข้าถึงความสุขชนิดนี้ได้ คือสมณะ ซึ่งถ้าใครได้เห็นแล้วจะเกิดแรงบันดาลใจให้คิดดังธรรม เหมือนระเบิดที่จุดขจงแล้วจ่มแสดงอานุภาพออกมาเต็มที่ สติปัญญา ความรู้ความสามารถที่มีอยู่ จจะได้รับการกระตุ้นจากการเห็นสมณะให้นำมาใช้สร้างความดีได้เต็มที่ สมณะ คือ ใคร ? สมณะ แปลว่า ผู้สงบ หมายถึง บรรพชิตที่ได้บำเพ็ญสมาธิธรรม ฝึกฝนตนเองด้วยศีล สมาธิ ปัญญา มาแล้วอย่างเต็มที่ จนกระทั่งมีภาวะ วางใจ สมแล้วจากาบ สมณะที่มิจฉาทำเป็นบรรพิต แบ่งรูปอาจไม่ได้เป็นสมณะก็ได้ “คนเราไม่ใช่อยู่เป็นสมณะเพราะหัวโล้น คนที่ไม่ทำกิจวัตร มีแต่พูดพล่อยๆ มีความอัยกัน เป็นคนละโมนะ จะจัดเป็นสมณะได้อย่างไร คนที่เราตาดคตรเรียกว่าสมณะนั้น จะต้องเป็นผู้รับฟังจากการทำบาปน้อยใหญ่เสีย” ขุ.ธ. ๒๕/๒๕/๕๐ หลักฐานของสมณะ ๑. สมณะต้องสงบกาย คือมีความสำรวม ไม่คะเนอง ไม่มีการร้าย เช่น ทุบตี ขุดตอศ ม้าขีดขี่ม้า พากิดกขับเดินเขวน หรือเฏฺโล ยกพวกเข้าจริงจังเด่น แรงที่อยู่ทำกัน อันเป็นภารกิจของคนไม่สงบ คนที่เป็นสมณะไม่ว่าจะเข้าที่ไหนจะอยู่ที่ไหน ยอมจะไม่ทำความขัดแย้ง หากมีเท็จเดวม าว่าไปที่ใดก็ไม่เคยทำความขัดแย้งกันเลย จะพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงชมพระโมคคัลลานะในเรื่องนี้ว่า ท่านแย้จะมีฤทธิ์เดชมาก แต่ไม่วาจะไปที่ใดก็ไม่เคยทำความขัดแย้งเกิดระกูลนั้นเลย จะ