มงคลที่ ๒๙: ความพอประมาณและการพัฒนาคุณธรรม : หน้า 243/433

๒๙ มงคลที่ ๒๙ ความเพียรพยายามที่ไม่มีสิ้นสุดควบคุมย่อมเกินพอดี และนำไปสู่ทางที่ผิดได้ง่าย ละเหลมต่ออันตรายเหมือนรถไม่มีเบรคหรือเบรคแตก ย่อมิ่งเลยเปิดที่จะไป ตกหลุมตบ่องเหว่างทางได้ง่าย บังคับให้หยุดไม่ได้ตามความปรารถนา ฉะนั้นจึงกล่าวว่า “สิ้นโดยเป็นคุณธรรมอันประเสริฐ เป็นไปเพื่อความเจริญสุขทั้งตนเอง ครอบครัว และสังคมประเทศชาติ หัวใจของผู็มีความสิ้นโดนโดยเท่านั้น จึงจะเหมาะแก่การปลูกฝังคุณธรรมอื่น ๆ และคนมีสิ้นโดนโดยนั้นจึงจะทำความดีได้อย่างไม่จดจำ And ทำดีด้วยความสุขใจ ที่สังคมพัฒนาไปได้เพราะคนขาดสิ้นโดยต่างหาก หามิใช่เพราะคนสิ้นโดยไม่” สิ่งที่คนทั่วไปไม่รู้จักพอ คนทั่วไปไม่รู้จักพอ ไม่รู้จักประมาณในสิ่งต่อไปนี้ ๑. อำนาจวาสนา เช่น เป็นผู้อำนวยการกองก็ไม่พอ อยากเป็นอธิบดี หรือเป็นผู้แทนราชบูรณ์โมพอ อยากเป็นรัฐมนตรี ทั้ง ๆ ที่ความสามารถไม่ถึง ๒. ทรัพย์สมบัติ เช่น มีบ้านหลังเล็กก็ไม่พอ อยากจะได้บ้านหลังใหญ่ มีเงินล้านก็ไม่พอ อยากได้เป็นสิบล้าน ๓. อาหาร เช่น มีอาหารธรรมดารับประทานก็ไม่พอ ยังอยากจะไป รับประทานอาหารแพง ๆ ตามตัอตาคารรส ๆ เกินฐานะ เกินความจำเป็น ๔. กามคุณ เช่น มีสามีหรือภรรยาแล้วก็ไม่พอ อยากจะมีอีก วิธีสร้างความสุข สร้างความเจริญก้าวหน้า ต้องเริ่มด้วยการรู้จักพอใจ กับสิ่งที่มีอยู่ และทำหน้าที่ของตนให้ดีที่สุด ไม่ใช่ว่าความเยอะเทอะทะเกินเหตุ เช่น เป็นหัวหน้าแผนก ถ้าอยากมีความสุขความก้าวหน้า ก็ให้พอใจในเหตุ เป็นหัวหน้าแผนก ถ้าอยากมีความสุขความก้าวหน้า ก็ให้พอใจในเหตุ