วิธีเลือกคู่สนทนาจริยธรรม : หน้า 308/433

วิธีเลือกคู่สนทนาจริยธรรม หลักในการเลือกคู่สนทนาจริยธรรมมีอยู่ 2 ประการ คือ 1. คู่สนทนาต้องมีรัศมีสายใจใส่ธรรมและสงเสี่ยมเยี่ยมเยือนนะ แม้เป็นรมวาสกีเป็นคนรัศมีสายใจไม่เป็นคนชอบอดูดภูมิ ไม่ชอบโม้ 2. เรื่องที่จะสนทนาต้องเหมาะสมกับบุคคลนั้น ๆ เช่น คุยเรื่องพระวินัยกับผู้เชี่ยวชาญพระวินัย คุยเรื่องชาดกกับผู้เชี่ยวชาญชาดก จะสนทนารื่องสมาธิก็เลือกสนทนากับผู้เขาฝึกสมาธิมาแล้วอย่างจริงจัง เป็นต้น การสนทนาอธรรมในครอบครัว ตั้งแต่ครั้งโบราณกาลมาในครอบครัวไทยก็มีการสนทนาธรรมอยู่เป็นประจำแล้ว เช่น กลางวันพ่อแม่ออกไปทำงาน ทำสวน ทำงานอื่น ๆ ผู้เฒ่าไปย่ำยอยู่บ้านก็ทำงานสนุกสนานตะกร้าฯ ไปบ้าง ทำงานอื่น ๆ บ้าง เด็ก ๆ ก็เล่นกันอยู่ใกล้ ๆ สักพักผู้เฒ่า ก็แกล้งเล่นถามก็เอ็มน่าก่อนเล่นให้ฟัง ซึ่งไม่พ้นนาทสนธิ เรื่องชาดกบ้าง เรื่องอื่น ๆ บ้าง เด็ก ๆ ฟังแล้วจะสิ่งใดก็ถามกัน ทำบ่อย ๆ เข้า เด็กก็ซับธรรมาไปในตัว หรือคลื่นเย็นตอนรับประทานอาหารก็กันพร้อมหนา รับประทานอาหารเสร็จแล้วพอแม่หยิบเรื่องธรรมมาฝังบ้าง เล่าให้ลูกฟังบ้าง เป็นการสนทนาธรรมกันในครอบครัว ขณะเดียวกันก็อาศัยลูก ๆ ด้วย เพราะโดยธรรมชาตของตัวเด็กเองก็จะทราบอยู่บวกอะไรดูจะถูกอะไรผิด ถ้าในวันนั้นเขาไปทำอะไรผิดมา จะมีพิรุธในตัว ถาพอแม่สังเกตก็จะเห็น แล้วก็ได้เตือนสอนกัน แต่ถ้าเด็กทำผิดถึง 3 ครั้ง แล้วก็จับไม่ได้ ก็จะไม่มีพิรุธให้เห็นอีก เพราะเด็กจะเกิดความเคยชิน และถึงจะจับได้ภายหลังก็แก้กาด เพราะความเคยชินจนติดเป็นนิสัยแล้ว