คุณสมบัติของสมณะและความสงบในชีวิต : หน้า 292/433

เห็นสมณะ (๒๖๒) บิณฑบาตรับของถวายอะไรดีตาม ก็ ค ว ย่ ว่าเขาจะเดือดร้อนใหม่ รับแต่พอประมาณ เรียบเหมือนแมงลุงบินเข้าสวน ดูดเกสรดอกไม้จนอิ่มนำสำราญ แต่ไม่เคยทำความชำออให้เกดอกไม้เลย นอกจากนั้นแล้วสมณะยังต้องคำนึงถึง สมณะสุข คือจะทำอะไรต้องให้ควรแก่สมณวิสัย ๒. สมณะต้องสงบวาจา คือไม่เป็นคนปากร้ายไม่เน้นว่าร้ายใครไม่ยุ่งใส่ร้ายป้ายสีกัน จะเป็นระหว่างพระกับพระ หรือพระกับมาราสกิตตามจะทำไปโดยอ างนิยาย อ่างวัด อ่างพวกไม่ได้งั้น มีแต่วาจาที่เป็นอารมณ์เป็นธรรม ไม่ว่าจะว่าหมืนสมาหขอท่าสงบ แมกวพูดไดอันก็ระดากขวยเขิน เช่น พูดจากะเกะกะผู้หญิงเล่นสนุกๆ ก็สมณสรบ ๓. สมณะต้องสงบใจ คือทำให้หยุดนิ่งเป็นสุขภายใน สมจากบาปกรรม ตรีนาถึงธรรมเป็นอารมณ์ ไม่ใช่ทำเป็นสงบแต่ปลอกนอกเหมือนเสื้อเมาะจำศีล จิตใจของสมณะที่เที่ยงเต็มไปด้วยความเมตตากรุณา ไม่เป็นภัยต่อผู็ได้ การที่มีความสงบใจ จาจาใจ ทั้ง ๓ ประการนี้ ส่งผลให้สมณะมีความสงบอยู่ในตัว มีคำอยู่ ๒ คำที่ชมความงามของคน คือคำชมชายหนุ่มหญิงสาวทั่วไปเราใช้คำว่า สวยงาม แต่จะชมสมณะเราใช้คำว่า สงาม เป็นความงามที่ล้ำ และยังมีความสงบเสงี่ยมอยู่ในตัว ทั้งสงามและสงบเสงี่ยม แต่ไม่มีจอง ไมกระจอกงอกง่อย เพราะมีความเชื่อมั่นในคุณธรรมที่ตนเองปฏิบัติอยู่ มีความอิ่มเอิบในธรรม เป็นตัวอย่างให้เห็นถึงอานิสงส์ของการประพฤติดีปฏิบชอบ “สมณะจึงเป้นมาตรฐานความประพฤติของชาวโลกทั้งหลาย”