ข้อความต้นฉบับในหน้า
“ปาโปปิ ปสฺสติ ภัทร์
ยทา จ ปาจตี ปาป๊
ภทโรป ปสฺสติ ปา
ยทา จ ปัจจดี ภัทร์
ยาว ปา น ปจฺจติ
อก (ปาโป) ปาปานิ ปสฺสติ
ยาว ภัทร์ น ปจจติ
อก (ภทโร) ภัทรานิ ปสฺสติ
แม้คนผู้ทำบาป ย่อมเห็นบาปว่าดี ตลอดกาลที่บาปยังไม่
เผล็ดผล แต่เมื่อใด บาปเผล็ดผล เมื่อนั้น เขาย่อมเห็นบาป
ว่าชั่ว ฝ่ายคนทำกรรมดี ย่อมเห็นกรรมดีว่าชั่ว ตลอดกาลที่
กรรมดียังไม่เผล็ดผล แต่เมื่อใด กรรมดีเผล็ดผล เมื่อนั้น
เขาย่อมเห็นกรรมดีว่าดี”
ดังนั้น จึงควรเชื่อมั่นในเรื่องการให้ผลของกรรมว่าจะให้ผลแก่ผู้กระทำอย่างแน่นอน อย่าไปคิด
เปรียบเทียบคนอื่นที่เขามีฐานะดีหรือมีความสุขกว่าเรา ทั้งๆ ที่เราก็ทำบุญมามากมาย ซึ่งบางคนที่เราคิด
ว่าเขาดีกว่าเราอาจจะไม่ค่อยได้ทำบุญก็ได้ ความคิดเช่นนี้จะทำให้ชีวิตของเราประสบแต่ทุกข์ ยากที่จะมี
ความสุขในชีวิตได้และอาจทำให้คิดประชดประชันชีวิตด้วยการกระทำอกุศลกรรม ซึ่งก็จะทำให้เราต้องได้
รับทุกข์โทษต่อไปอีกอย่างยาวนาน แต่ถ้าเราเปลี่ยนความคิดมาคิดในทางที่ดี มุ่งมั่นทำดีสั่งสมบุญบารมี
ให้ยิ่งๆ ขึ้นไป ความสุขความเจริญก็จะเกิดขึ้นกับเราอย่างแน่นอน เปรียบเหมือนต้นกล้าที่บุคคลปลูกขึ้นมา
ต้องใช้เวลานานหลายปีกว่าต้นกล้าที่ปลูกไว้จะเติบโตเป็นต้นไม้ใหญ่ให้ร่มเงาแก่คนทั้งหลายได้ อกุศลกรรม
หรือกุศลกรรมที่บุคคลกระทำไว้ก็ต้องมีระยะเวลาในการให้ผลเช่นกัน
ในบทที่ 5 นี้ นักศึกษาจะได้ศึกษาหมวดของกรรมให้ผลตามกาลเวลา
ซึ่งเป็นหมวดสุดท้ายที่จะทำให้
เห็นว่า อกุศลกรรมหรือกุศลกรรมที่บุคคลกระทำไว้จะมีระยะเวลาของการให้ผลอย่างไร เพื่อให้
นักศึกษาได้ศึกษาและเข้าใจถึงความซับซ้อนของการให้ผล ซึ่งมีเนื้อหาต่อจากบทที่ 3 และบทที่ 4 ที่ได้
ศึกษาผ่านมาแล้ว
การให้ผลของกรรมในหมวดนี้ภาษาบาลีเรียกว่า ปากกาลจตุกกะ เป็นกรรมที่ให้ผลตามกาลเวลา
ซึ่งเป็นกรรมในหมวดที่ 3 มีเนื้อหาที่ต่อจากกิจจจตุกกะที่กล่าวถึงหมวดของกรรมให้ผลตามหน้าที่ และ
ปากทานปริยายจตุกกะที่กล่าวถึงหมวดของกรรมให้ผลตามลำดับ ซึ่งกรรมให้ผลตามกาลเวลานี้ มีอยู่ 4
ประเภท คือ ทิฏฐธรรมเวทนียกรรม (กรรมที่ให้ผลในชาตินี้) อุปปัชชเวทนียกรรม (กรรมที่ให้ผลในชาติ
หน้า) อปรปริยายเวทนียกรรม (กรรมที่ให้ผลในชาติต่อๆ ไป) อโหสิกรรม (กรรมที่เลิกให้ผล) ในเรื่องของ
กรรมให้ผลตามกาลเวลา เมื่อได้ศึกษาแล้วจะทำให้ทราบถึงความสลับซับซ้อนในการให้ผลของกรรม
ดังในเนื้อหาของปากกาลจตุกกะที่จะได้กล่าวต่อไปนี้
* เรื่องอนาถบิณฑิกเศรษฐี, อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรรมบท, มก. เล่ม 42 หน้า 21
บ ท ที่ 5 ก ร ร ม ห ม ว ด ที่ 3 ก ร ร ม ใ ห้ ผ ล ต า ม ก า ล เ ว ล า
DOU 101