ข้อความต้นฉบับในหน้า
หลักการของปัญญา คือ ความสงบ
ความสงบ ในที่นี้ไม่ได้หมายถึง ปัญญาที่เกิดจากความจำ หรือปัญญาที่เกิดจากความคิด แต่เป็น
ปัญญาที่เกิดจากการเห็นสภาวธรรมภายใน ปัญญาที่เกิดจากการเห็นสภาวธรรมนี้เอง ทำให้เกิดความรู้
แจ้งตามความเป็นจริงในสิ่งทั้งปวง ยิ่งรู้เห็นมากเพียงใด ใจก็ยิ่งสงบเพียงนั้น เพราะรู้เท่าทันทุกอย่าง เห็น
อะไรก็รู้ทันหมด เพราะโลกทั้งโลกยังเล็กกว่าใจคน เพราะสายตาคนมีมุมมองได้ในระดับ 180 องศา แต่ถ้า
หลับตาภายนอกเปิดตาภายในขยายใจให้คลุมโลก แล้วมองเข้าไปข้างในตัวก็จะเห็นความเป็นจริงทั้งหมด
โดยมิต้องลืมตา โลกก็จะเล็กเท่าลูกมะขามป้อม มีพุทธวจนะที่กล่าวถึงความสงบใน ปฐมโรหิตัสสสูตร ว่า
“ที่สุดแห่งโลกบุคคลไม่พึงถึงได้ด้วยการเดินทางไปในกาลไหนๆ
แต่ว่า ยังไม่ถึงที่สุดแห่งโลกแล้ว จะพ้นจากทุกข์ได้เป็นไม่มี เพราะ
เหตุนั้นแล ท่านผู้มีปัญญาดี รู้แจ้งโลก ถึงที่สุดแห่งโลก อยู่จบ
พรหมจรรย์ รู้ที่สุดแห่งโลกแล้ว เป็นผู้สงบ ย่อมไม่ปรารถนาโลกนี้
และโลกอื่น”
เมื่อมีศีลบริสุทธิ์มากเข้า จิตใจก็ผ่องใส ดวงปัญญาก็สว่างไสว ทำให้มองเห็นความเป็นจริงของชีวิต
เห็นทุกข์ เหตุแห่งทุกข์ เห็นความดับทุกข์ และเห็นวิธีการดับทุกข์ ทำให้ใจสงบจากกิเลสอาสวะ งดเว้น
จากการทำบาปทั้งปวงและสามารถนำพาชีวิตให้หลุดพ้นจากกิเลสอาสวะอันเป็นต้นเหตุของการทำบาปทั้งปวง
ไปสู่ฝั่งแห่งนิพพานได้ในที่สุด ในเรื่องของการทำปัญญาให้แจ้ง จะถือว่าเป็นการล้างบาปในระดับลึก
ในขั้นสูงสุดก็ว่าได้
สรุปว่า การอธิบายเรื่องการล้างบาปที่ผ่านมาทั้งหมด เป็นเรื่องที่ค่อนข้างยาก อาจจะไม่
สามารถอธิบายให้สมบูรณ์ทั้งหมด เพราะเป็นประเด็นใหม่ที่แตกต่างจากแนวคิดอื่นๆ แต่ก็พอเป็นแนวทาง
ให้นักศึกษาได้ทำความเข้าใจเรื่องการล้างบาปในพระพุทธศาสนา ถึงแม้พระองค์มิได้ใช้คำโดยตรง แต่ก็
สามารถเทียบเคียงได้ตามหลักคำสอน ที่มุ่งการกำจัดกิเลสอาสวะให้หมดสิ้นไปจากใจ เป็นบุคคลผู้บริสุทธิ์
หลุดพ้นจากกิเลสอาสวะแล้วดังที่กล่าวมาแล้วในหัวข้อของความหมายของการล้างบาป
8 ที่
นอกจากนี้นักศึกษายังได้ทำความเข้าใจวิธีการล้างบาปด้วยการปฏิบัติตามอริยมรรคมีองค์
สรุปลงเหลือหลักในการปฏิบัติที่เรียกว่าไตรสิกขา คือ ศีล สมาธิ ปัญญา เริ่มตั้งแต่มีความสะอาดกาย วาจา
ที่ส่งผลถึงใจ จนเกิดมีความสว่างทั้งภายนอกและภายใน แล้วผลจากความสะอาดกาย วาจา ที่เกิดจาก
การรักษาศีล และความสว่างที่เกิดจากการทำสมาธินี้ จะกลายเป็นความสงบอย่างยิ่งด้วยปัญญา ที่เกิด
ขึ้นในตัวบุคคล จึงทำให้รู้เท่าทันกิเลสตัวก่อบาปอกุศล เมื่อมองเห็นรู้เท่าทันตลอดเวลา บาปก็ถูกกำจัด
138 DOU ก ก แ ห่ ง ก ร ร ม