ธรรมะเพื่อประช: ชัยชนะครั้งที่ 5 : หน้า 144/576

ธรรมะเพื่อประช ชัยชนะครั้งที่ 5 (ตอนที่ ๓ ชนะ สัจจก นิครนถ์) ๑๔๓ ผู้มีพระภาคเจ้าประทับนั่ง ณ พุทธอาสน์ที่ปูไว้ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเห็นว่า สัจจกนิครนถ์เป็นผู้มีบุญ วาสนาที่เคยสั่งสมไว้ข้ามชาติ เมื่อได้ฟังธรรมจากพระองค์ในครั้งนี้ หากเกิดใหม่อีกเพียงชาติเดียว จะบรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์ จึงประทับนั่งบนอาสนะที่จัดถวาย เมื่อสัจจกนิครนถ์เข้าเฝ้า พลางปราศรัยกับพระพุทธองค์แล้ว ก็นั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง กราบทูลว่า “พระโคดมผู้เจริญ มีสมณะและพราหมณ์พวกหนึ่ง หมั่นประกอบกายภาวนา แต่ไม่ได้ประกอบจิตตภาวนา จึง ประสบทุกขเวทนาอันเกิดในสรีระ พระองค์ผู้เจริญ เรื่องเคยมี มาแล้ว เมื่อบุคคลถูกทุกขเวทนาอันเกิดในสรีรกายกระทบแล้ว หทัยจึงแตกบ้าง เลือดอันร้อนพุ่งออกจากปากบ้าง ผู้บำเพ็ญ กายภาวนา จึงถึงความเป็นบ้า มีจิตฟุ้งซ่าน จิตที่เป็นไปตามกาย ของผู้นั้น ก็เป็นไปตามอำนาจกาย นั่นเป็นเพราะไม่ได้อบรมจิต เมื่อบุคคลถูกทุกขเวทนาอันเกิดในจิตกระทบแล้ว ความ กระวนกระวายจักมีบ้าง หทัยจักแตกบ้าง เลือดอันร้อนจักพุ่ง ออกจากปากบ้าง พวกบ่าเพ็ญจิตตภาวนานั้นจักถึงความเป็นบ้า มีจิตฟุ้งซ่าน กายที่เป็นไปตามจิตของผู้นั้น ก็เป็นไปตามอำนาจจิต นั่นเป็นเพราะไม่อบรมกาย พระโคดมผู้เจริญ ข้าพเจ้ามีความดำริว่า หมู่สาวกของพระโคดมย่อมหมั่นประกอบจิตตภาวนาอยู่โดยแท้