ชัยชนะครั้งที่ 5 (ตอนที่ ๑ ชนะ สัจจกนิครนถ์) : หน้า 128/576

ธรระพี ประชาช ชัยชนะครั้งที่ 5 (ตอนที่ ๑ ชนะ สัจจกนิครนถ์) ๑๒๗ สังขารทั้งหลายทั้งปวงไม่ใช่ตัวตน” สรุปให้เข้าใจง่ายๆ ขันธ์ ๕ ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา เป็นสิ่งที่ไม่ควรยึดมั่นถือมั่น นิครนถ์ได้ฟังแล้ว ไม่ยอมรับว่าสิ่งที่พระพุทธองค์ตรัสมา นั้นเป็นความจริง เพราะตนเข้าใจว่า ทุกสิ่งทุกอย่างในโลกนี้เป็น อัตตาควรยึดถือไว้ จึงแสดงอุปมาว่า “พระโคดมผู้เจริญ เหมือน พืชพันธุ์ไม้อย่างใดอย่างหนึ่ง ที่ถึงความเจริญงอกงามไพบูลย์ พืชพันธุ์เหล่านั้นทั้งหมดต้องอาศัยแผ่นดิน ตั้งอยู่ในแผ่นดิน จึง ถึงความเจริญงอกงามไพบูลย์ หรือเหมือนการงานอย่างใดอย่าง หนึ่งที่ต้องทําด้วยกําลัง การงานเหล่านั้นทั้งหมดบุคคลต้อง อาศัยแผ่นดินต้องอยู่ในแผ่นดินจึงทำได้ ฉันใด บุรุษมีรูปเป็นตน มีเวทนาเป็นตน มีสัญญาเป็นตน มีสังขารเป็นตน มีวิญญาณเป็นตน ต้องตั้งอยู่ในรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ จึงได้ประสบ ผลบุญผลบาป ฉันนั้น” พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงย้อนถามว่า “ดูก่อนอัคคิเวสสนะ ท่านกล่าวว่า รูปเป็นตนของเรา เวทนาเป็นตนของเรา สัญญา เป็นตนของเรา สังขารเป็นตนของเรา วิญญาณเป็นตนของเรา ดังนี้มิใช่หรือ” ทรงได้รับคำยืนยันว่า “ถูกแล้ว ข้าพเจ้ากล่าวเช่นนั้น ประชุมชนเป็นอันมากก็กล่าวเช่นนั้น” พระพุทธองค์จึงตรัสเตือนว่า “ดูก่อนอัคคิเวสสนะ ประชุมชนเป็นอันมากจักทำอะไรแก่ท่าน