ความเข้าใจในการสร้างตัวและฐานะตามพุทธวิธี : หน้า 30/263

1.1) ความยากจนเพราะไม่มี คือ ความขาดแคลนทรัพย์เพราะไม่มีปัจจัย 4 เลี้ยงชีวิต เวลาหิวไม่มีกิน เวลาง่วง ไม่มีที่นอน เวลาอากาศร้อนหนาว ไม่มีเครื่องนุ่งห่ม ยามเจ็บไข้ได้ป่วย ไม่มียารักษาโรค ต้องอยู่อย่างขัดสนลำเค็ญเป็นที่น่าเวทนายิ่งนัก 1.2) ความยากจนเพราะไม่พอ คือ ความขาดแคลนทรัพย์ที่ไม่ใช่เพราะไม่มีทรัพย์ แต่ เกิดจากความไม่รู้จักพอ ถึงมีแล้วแต่ก็ยังอยากได้ อยากมี อยากเป็นเพิ่มขึ้นไปอีกเรื่อยๆ อยู่ใน ลักษณะเหมือนคนหิวโหยตลอดชีวิต เพื่อให้ได้สิ่งที่ตัวเองต้องการ แม้ต้องกินเลือดกินเนื้อผู้อื่น ก็ทำได้ ทุกนาทีของชีวิตจึงหาความสุขไม่เจอ 2) ปัญหาความเจ็บ ความเจ็บ มี 2 ประการ คือ 2.1) ความเจ็บกาย คือ ความผิดปกติที่เป็นเหตุให้ร่างกายเกิดความเจ็บป่วย ง่อย เปลี้ยเสียขา พิกลพิการ ทุกข์ทรมานสารพัด แล้วส่งผลให้ ไม่สามารถใช้กำลังกาย กำลังความรู้ กำลังความคิดในการสร้างตัวสร้างฐานะได้เต็มที่ ความเจ็บกาย มี 3 ลักษณะ ได้แก่ ความหิว ความพิกลพิการ ความเสื่อมของร่างกาย 2.2) ความเจ็บใจ คือ ความผิดปกติที่เป็นเหตุให้ใจเกิดความทุกข์ทรมานแสนสาหัส ด้วยอำนาจของความโลภ ความโกรธ ความหลง แล้วส่งผลให้ใช้กำลังกาย กำลังความรู้ กำลัง ความคิด กำลังใจ ไปในทางที่ผิด เห็นกงจักรเป็นดอกบัว ก่อให้เกิดความเดือนร้อนในภายหลัง เป็นเหตุให้สร้างตัวสร้างฐานะไม่ได้ 3) ปัญหาความโง่เขลา ปัญหาความโง่เขลา มี 2 ประการ คือ 3.1) ความโง่เขลาในทางโลก คือ ความขาดปัญญาในการสร้างตัวสร้างฐานะด้วย อาชีพสุจริต ที่ทำให้ตนเองมีทรัพย์สินเงินทอง เกียรติยศ ชื่อเสียง ญาติพี่น้อง พวกพ้องบริวาร อย่างถูกต้องตามกฎหมาย และทำนองคลองธรรม 3.2) ความโง่เขลาในทางธรรม คือ ความขาดปัญญาในการพิจารณาตัดสินว่าอะไร ถูก-ผิด ดี-ชั่ว บุญ-บาป ควร-ไม่ควร ที่ทำให้ตนเองเพิ่มพูนศีลธรรมความดีงามในระดับที่ ปิดนรก เปิดสวรรค์ ถางทางไปพระนิพพานได้อย่างถูกต้องตามความเป็นจริง เมื่อเราเห็นภาพรวมของปัญหาการสร้างตัวสร้างฐานะทั้ง 3 ประการแล้ว ก็มีคำถาม ตามมาอีกว่า ในปัจจุบันนี้ เราเป็นคนจนประเภทไหน เราจะแก้ไขความเจ็บได้อย่างไร และเรา จะสร้างปัญญาได้อย่างไร บทที่ 1 ความเข้าใจถูกในการสร้างตัว สร้างฐานะ ตามพุทธวิธี DOU 19