การเจริญสมาธิภาวนาและเศรษฐศาสตร์เชิงพุทธ : หน้า 112/263

9. อดทนต่อสิ่งที่มากระทบได้น้อย 10. ปัญญาที่มีอยู่แล้วย่อมเสื่อมไป 11. ไม่สามารถสร้างปัญญาให้เจริญงอกงามขึ้นได้ 12. ไม่สามารถคุ้มครองตนให้พ้นจากความชั่วทั้งหลายได้ บุคคลใดก็ตามแม้ว่าจะมีปัญญาทางโลกมามากมายสักเพียงใด แต่ถ้าขาดปัญญา ทางธรรม และการเจริญสมาธิภาวนาแล้ว ย่อมกลับไปตกต่ำได้ เพราะธรรมชาติของใจย่อม ไหลไปตามอำนาจกิเลส หากไม่รู้จักฝึกฝนจิตอย่างดีแล้วก็จะไม่สามารถประคับประคองตนให้ รอดพ้นจากอำนาจกิเลสได้ ดังนั้น ดังนั้นเราจึงควรหมั่นเจริญสมาธิภาวนาเพื่อพัฒนาปัญญาของตนให้ รุ่งเรืองยิ่งๆ ขึ้นไป เพื่อสามารถกำจัดกิเลสในตัวได้หมด กระทั่งเป็นพระอรหันต์ นั่นจึงจะถือว่า เป็นปัญญาที่สมบูรณ์ สรุป การสร้างตัวสร้างฐานะทางเศรษฐกิจให้สำเร็จนั้น มี 2 ขั้นตอนที่ต้อ ที่ต้องทำไปพร้อมกัน คือ ขั้นตอนที่ 1 คือ สร้างตัวให้มีฆราวาสธรรม ได้แก่ สัจจะ ทมะ ขันติ จาคะ เพื่อ เพื่อเป็น ต้นทุนในการสร้างฐานะทางเศรษฐกิจ เพราะสัจจะเป็นที่มาของความน่าเชื่อถือ ทมะเป็นที่มา ของปัญญา ขันติเป็นที่มาของทรัพย์ และจาคะเป็นที่มาของการผูกมิตร ผู้มีคุณสมบัติ 4 ประการ นี้ ย่อมสร้างฐานะทางเศรษฐกิจได้ในเวลาอันรวดเร็ว ขั้นตอนที่ 2 คือ สร้างฐานะตามหลักเศรษฐศาสตร์เชิงพุทธ โดยเราต้องทราบก่อน ว่าที่มาของทรัพย์นั้นเกิดจากเหตุ 2 ประการ คือ ความขยันในปัจจุบัน และการส่งผลบุญที่ทำ ไว้ดีแล้วในอดีต นั่นก็หมายความว่า ในขณะที่กำลังสร้างตัวสร้างฐานะทางเศรษฐกิจ (หา ทรัพย์เป็น เก็บทรัพย์เป็น สร้างเครือข่ายเป็น และใช้ทรัพย์เป็น) ก็ต้องหมั่นทำบุญ (ศรัทธา ศีล จาคะ ปัญญา) อย่างเต็มที่ด้วย โดยต้องทำอย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต ไม่ขาดแม้แต่วันเดียว บทที่ 3 เศรษฐศาสตร์เชิงพุทธ หลักการสร้างฐานะเพื่อความสุข... DOU 101