ข้อความต้นฉบับในหน้า
ล่วงละเมิดต้องกำจัดปราบปรามให้หมดไป ต้องถือว่าเป็นภัยร้ายแรงต่อสังคม เพราะสตรีไม่ว่า
เด็กสาวหรือเด็กหญิงย่อมเป็นที่ห่วงใยของบิดามารดา หากไม่มีความปลอดภัยหรือวางใจไม่ได้
เพราะไม่มีหลักประกันใดมาป้องกัน บิดามารดาย่อมห่วงกังวล นอนตาไม่หลับ ไม่มีความโล่งใจ
ทำให้เดือดร้อนเป็นทุกข์ การให้ความสำคัญข้อนี้และดำเนินการอย่างเคร่งครัดย่อมทำให้
ครอบครัวอยู่เย็นเป็นสุข หมดความห่วงกังวล หมดความระแวงภัยไปโดยปริยาย
(6) สักการะเคารพ นับถือ บูชาเจดียสถานของชาติ ไม่ลบล้างพลีกรรมอันชอบธรรม
อันเคยให้ เคยทำแก่เจดียสถานเหล่านั้น
ข้อนี้หมายความว่าในท้องถิ่นแต่ละท้องถิ่นในประเทศนั้นย่อมจะมีสิ่งที่เคารพนับถือ
ที่เรียกในที่นี้ว่าเจดียสถาน เช่นเจดีย์ ปูชนียสถาน ปูชนียวัตถุประจำอยู่ เล็กบ้างใหญ่บ้าง
สำคัญน้อยบ้างสำคัญมากบ้าง สิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่บรรพบุรุษสร้างไว้สำหรับเป็นที่เคารพบูชาบ้าง
เป็นศูนย์รวมจิตใจบ้าง เป็นอนุสรณ์สถานเพื่อระลึกถึงผู้มีพระคุณต่อท้องถิ่น หรือของชาติ
บ้านเมืองบ้าง ผู้คนในท้องถิ่นได้เคารพสักการะด้วยศรัทธากันมา สร้างความเป็นปึกแผ่น
ความสามัคคีให้เกิดแก่ท้องถิ่นมา จำต้องดูแลรักษาและปฏิบัติต่อเจดียสถานเหล่านั้น
ด้วยความเคารพ ไม่เพิกเฉยละเลยหรือปล่อยให้รกร้างไปเสีย เพราะเมื่อขาดการดูแลเอาใจใส่
ศูนย์รวมจิตใจก็จะหมดไป กิจกรรมที่มีต่อสถานที่เหล่านั้นก็จะหมดไป ความรัก ความสามัคคี
ความเห็นอกเห็นใจกันซึ่งเคยมีมาโดยตลอดก็จะหมดไปด้วย
(7) ให้ความอารักขา คุ้มครอง ปกป้องอันชอบธรรมแก่พระอรหันต์ทั้งหลาย และ
ตั้งใจปรารถนาให้พระอรหันต์ที่ยังมิได้มาขอให้มาสู่แว่นแคว้น ที่มาแล้วก็ขอให้อยู่เป็นสุข
ข้อนี้หมายความว่าพระอรหันต์ทั้งหลายได้แก่นักบวชผู้ทรงศีลทรงธรรม ผู้เป็นผู้นำ
ทางจิตวิญญาณด้วยการแนะนำสั่งสอนในสิ่งที่ดีงามให้แก่ประชุมชนนั้น ควรได้รับการอารักขา
ปกป้องคุ้มครองอย่างเป็นธรรม เพราะท่านเหล่านั้นเป็นผู้ไม่มีอาวุธ ไม่มีทางต่อสู้ป้องกัน
ตนเอง เป็นที่พึ่งพิงทางใจและทางปัญญาในยามคับขัน ท้องถิ่นที่มีผู้ทรงศีลทรงธรรมอยู่ย่อม
อบอุ่น เหมือนมีที่พึ่งอยู่ใกล้ตัว ท้องถิ่นใดไม่มีก็เหมือนขาดอะไรที่สำคัญไป ในทางปฏิบัติก็คือ
ให้ความอารักขาคุ้มครองป้องกันศาสนสถาน พระสงฆ์ และนักบวชในศาสนาต่าง ๆ นั่นเอง
นอกจากนั้นจะต้องไม่ข่มเหงรังแกให้เดือดร้อนด้วยถืออำนาจหรือด้วยโมหจริต เพราะเมื่อ
ผู้ทรงศีลทรงธรรมยังถูกรังแกข่มเหง ก็ไม่ต้องคิดว่าผู้คนในท้องถิ่นนั้นจะพ้นจากการถูกรังแก
และถูกเอารัดเอาเปรียบ
อปริหานิยธรรมนี้ เป็นข้อปฏิบัติที่เป็นไปเพื่อความสมานสามัคคีกันทั้งด้านความ
บทที่ 4 จั ก ร ธ ร ร ม ห ลั ก การพัฒนาตนเอง และฐานะทางเศรษฐกิจ... DOU 123